حیران، رقم جدید گندم نان برای شرایط تنش خشکی آخر فصل در اقلیم سرد

اشکبوس امینی سفیداب; امیر یزدان سپاس; محمد رضایی; مهرداد چای چی; معرفت قاسمی; مسعود عزت احمدی; تقی بابایی; غلامرضا امین زاده; مسعود قدسی; محمود ناظری; احمد زارع فیض آبادی; منوچهر خدارحمی; مسعود کامل; شهناز عاشوری; علیرضا عیوضی; کریم حسینی بای; فرزاد افشاری; نادر میرفخرایی; صفرعلی صفوی; کمال شهبازی; محمدعلی دهقان; عبدالکریم ذاکری; شاپور ابراهیم نژاد; علی ملیحی پور; طه دادرضایی; رحیم هوشیار; محمود عطا حسینی; نصرت اله طباطبایی; شهریار جاسمی

حیران، رقم جدید گندم نان برای شرایط تنش خشکی آخر فصل در اقلیم سرد

محل انتشار: مجله یافته های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی، دوره: 12، شماره: 2

سال انتشار: 1402

نوع سند: مقاله ژورنالی

زبان: فارسی

مشاهده: 191

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

دریافت فایل کامل مقاله

صدور گواهی نمایه سازی
من نویسنده این مقاله هستم

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

https://civilica.com/doc/2071346

شناسه ملی سند علمی:

JR_RAFHC-12-2_005

تاریخ نمایه سازی: 24 شهریور 1403

چکیده مقاله:

با توجه به محدودیت منابع آب در کشور، ارقام گندم آبی در مناطق سرد و معتدل سرد با کم آبیاری و یا آبیاری محدود آخر فصل مواجه می شوند. در این مناطق اغلب کشاورزانی که گندم آبی کشت می کنند بدلیل نداشتن آب کافی در بهار نمی توانند بدفعات کافی آبیاری را اجرا کنند و لذا نتیجه مطلوب از کشت ارقام پر توقع به آبیاری بدست نمی آورند. رقم جدیدگندم حیران با شجرهLufer-۱/Kinaci۹۷ باکد(CD-۹۲-۶) در قالب خزانه بین اللملی از مرکز بین المللی تحقیقات ذرت وگندم(CIMMYT) در سال ۱۳۸۹ دریافت و در چهار ایستگاه تحقیقاتی سرد کشور (کرج، جلگه رخ، اردبیل و مشهد) مورد ارزیابی اولیه قرارگرفت و به دلیل مناسب بودن، انتخاب و در سال زراعی ۹۱-۱۳۹۰ در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی اقلیم سرد تحت شرایط آبیاری بهینه با میانگین عملکرد دانه ۸۴۱۷ کیلوگرم در هکتار در مقابل شاهدهای اروم، زارع و میهن (به ترتیب با میانگین عملکرد ۷۶۷۹، ۶۸۲۸ و ۷۷۷۲ کیلوگرم در هکتار) و تحت تنش خشکی آخر فصل با میانگین عملکرد دانه ۴۶۵۳ کیلوگرم در هکتار در مقابل میانگین عملکرد ارقام شاهد اروم، زارع و میهن (به ترتیب با میانگین عملکرد ۴۳۷۵، ۳۵۴۴ و۴۳۵۸ کیلوگرم در هکتار) در هر دو شرایط انتخاب شد. لاین مذکور در سال زراعی ۹۲-۱۳۹۱ در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته مناطق سرد کشور تحت شرایط آبیاری بهینه در پنج منطقه با میانگین عملکرد دانه ۸۳۴۰ در مقابل ارقام شاهد اروم، زارع و میهن (به ترتیب با میانگین عملکرد ۷۵۱۸، ۷۶۱۳ و ۸۲۰۵ کیلوگرم در هکتار) برای بررسی سازگاری انتخاب شد. در آزمایش سازگاری اقلیم سرد در چهار منطقه طی سال های ۹۴-۱۳۹۲ تحت شرایط تنش خشکی انتهای فصل، لاین CD-۹۲-۶ با میانگین عملکرد ۴۴۷۰ کیلوگرم در هکتار و با اثر همزمان عملکرد و پایداری (۱۴=YS) برتر از ارقام شاهد زارع و میهن (به ترتیب با میانگین عملکرد ۳۷۱۱ و ۳۷۴۳ کیلوگرم در هکتار و با YSهای به ترتیب ۳ و۳ –) ظاهر و به عنوان لاین گندم کاندیدای معرفی انتخاب گردید. در آزمایش های ترویجی در شرایط تنش خشکی انتهای فصل، لاین CD-۹۲-۶ دارای میانگین عملکرد دانه ۵۱۴۳ کیلوگرم در هکتار در مقایسه با ارقام حیدری و میهن به ترتیب با میانگین عملکرد ۴۸۰۸ و ۴۷۵۸ کیلوگرم در هکتار در شرایط یاد شده بود. پتانسیل عملکرد رقم حیران در شرایط تنش خشکی آخر فصل، در مزارع کشاورزان در استان خراسان رضوی شهرستان چناران با میانگین عملکرد ۶۳۲۰ کیلوگرم در هکتار بود. واکنش این رقم نسبت به بیماری زنگ زرد تحت آلودگی مصنوعی واکنش مقاوم تا نیمه حساس بود. رقم حیران از تحمل به سرمای قابل قبول برخوردار و کیفیت نانوایی خوبی دارد. این رقم در سال ۱۳۹۸ برای کشت در شرایط تنش خشکی آخر فصل در مناطق سرد کشور معرفی شد.

کلیدواژه ها:

گندم آبی ، پایداری عملکرد ، تحمل به خشکی ، حیران

نویسندگان

اشکبوس امینی سفیداب

دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

امیر یزدان سپاس

استاد، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

محمد رضایی

دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.

مهرداد چای چی

استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران.

معرفت قاسمی

استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اردبیل، ایران.

مسعود عزت احمدی

استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

تقی بابایی

مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران.

غلامرضا امین زاده

مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اردبیل، ایران.

مسعود قدسی

دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

محمود ناظری

استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

احمد زارع فیض آبادی

استاد، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

منوچهر خدارحمی

دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

مسعود کامل

استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ساری، ایران.

شهناز عاشوری

مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.

علیرضا عیوضی

استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران.

کریم حسینی بای

محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی قزوین، ایران.

فرزاد افشاری

استاد، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

نادر میرفخرایی

مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذر بایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تبریز، ایران.

صفرعلی صفوی

دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اردبیل، ایران.

کمال شهبازی

استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اردبیل، ایران.

محمدعلی دهقان

استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گرگان، ایران.

عبدالکریم ذاکری

استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی شیراز، ایران.

شاپور ابراهیم نژاد

مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ساری، ایران.

علی ملیحی پور

دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

طه دادرضایی

دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

رحیم هوشیار

مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی، میاندواب، ایران.

محمود عطا حسینی

محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

نصرت اله طباطبایی

محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.

شهریار جاسمی

استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :

Amini, A., Asadi, A. A., Chaichi, M., Ezat-Ahmadi, M., Gasemi ...
Amini Sefidab, A., Akbari Mogadam, H., Saberi, M. H., Tabatabaee, ...
Amini, A., Vahabzadeh, M., Afiuni, D., Saberi, M. H., Tabatabaei, ...
Anonymous, ۲۰۲۱a. Five-year plan for sustainable wheat production from ۱۴۰۱ ...
Anonymous, ۲۰۲۱b. Statistical year book of agricultural crops. ۱st Volume: ...
Esmeilzadeh Moghadam, M., Amini, A., Pirayshfar, B., Khodarahmi, M., Mehrvar, ...
Kang, M. S. ۱۹۹۳. Simultaneous selection for yield and stability ...
Ketata, H. ۱۹۸۸. Genotype x environment interaction. ICARDA. Proceedings of ...
Mahfoozi, S., Amini, A., Chaichi, M., Jasemi, S. Sh., Nazeri, ...
Nassar, R. L., Huhn, M. ۱۹۸۷. Studies on estimation of ...

نمایش کامل مراجع