تعیین بهره وری آب یونجه در مناطق مختلف کشور

در این پژوهش، حجم آب آبیاری، عملکرد و بهره وری آب یونجه در شرایط مدیریت کشاورزان در ۳۰۰ مزرعه در قطب های تولید یونجه کشور شامل زنجان، فارس، چهارمحال و بختیاری، همدان، آذربایجان شرقی، سمنان، خراسان رضوی، اصفهان، آذربایجان غربی، مرکزی، قزوین و کرمان در سال زراعی۹۸-۱۳۹۷ اندازه گیری شد. تفاوت میانگین حجم آب آبیاری، عملکرد، بهره وری آب آبیاری و بهره وری آب کاربردی در استانهای مزبور در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود و میانگین حجم آب آبیاری به ترتیب برابر ۸۵۰۲، ۸۹۰۱، ۹۲۲۶، ۹۴۵۹، ۱۱۴۸۱، ۱۲۷۹۶، ۱۴۳۱۱، ۱۴۸۲۱، ۱۵۱۹۸، ۱۵۹۱۶، ۱۸۳۵۱ و۲۳۹۲۰ با میانگین وزنی ۱۳۶۱۴مترمکعب در هکتار بدست آمد. عملکرد یونجه نیز بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰۰ با میانگین وزنی ۱۳۶۹۲کیلوگرم بر هکتار بود. بهره وری آب آبیاری در مزارع مزبور بین ۰/۲ تا ۴/۵ با میانگین وزنی ۱/۲۸ کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد. میانگین وزنی بهره وری آب کاربردی نیز ۱/۱۹ کیلوگرم بر مترمکعب تعیین شد. میانگین حجم آب مزارع یونجه در دو روش آبیاری سطحی و بارانی به ترتیب برابر ۱۵۰۷۶ و ۱۰۶۵۳ مترمکعب در هکتار تعیین شد( ۱%>p). بنابراین با تغییر روش آبیاری از سطحی به بارانی، میانگین حجم آب آبیاری ۳۰% کاهش و بهرهوری آب کاربردی یونجه ۴۱% افزایش داشت. با توجه به این نتایج، برای کاهش حجم آب آبیاری و بهبود بهره وری آب در تولید یونجه، در شرایط اقلیمی مناسب که آب آبیاری از کیفیت خوبی برخوردار باشد، در صورت رعایت ضوابط فنی طراحی، اجرا و بهره برداری و ملاحظات اقتصادی، استفاده از آبیاری بارانی پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

بهره وری آب کاربردی ، عملکرد یونجه ، آبیاری سطحی ، آبیاری بارانی