بررسی مولفههای موثر در طراحی مرکز آموزش کودکان اوتیسم برای افزایش سطح ارتباط و علاقمندی به محیط

بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم میتوانند با تلاش های آموزشی زود هنگام، برنامهریزی درست و طراحی شده در یک محیط مناسب و ویژه، رشد قابل ملاحظه ای داشته باشند. به دلیل روحیه حساس کودکان اوتیسم، مسالهی نگهداری و آموزش آنها بسیار اهمیت مییابد. اوتیسم به عنوان یک بیماری جسمی-روحی تا حدود زیادی وابسته به شرایط محیطی بوده و نقش عوامل محیطی در پیشرفت یا بهبود بیماری بسیار پررنگ می باشد. اشخاص اوتیسمی با سازماندهی افکارشان در روش مرتب سازی مشکلاتی دارند و ممکن است برخی دیدنی ها و شنیدنی ها برای این افراد بسیار منحرف کننده و حتی آزار دهنده باشد . همچنین مانند سایر ناتوانی های رشدی، دچار اختلال در سیستم حسی هستند. محیطهای نگهداری و آموزشی مناسب در خارج از خانه برای کوکان مبتلا به اوتیسم بسیار مهم است. ویژگی ها و نیازهای متعددی در رابطه با طراحی فضاهای آموزشی برای کودکان اوتیستیک وجود دارد. استفاده از عناصر و اشکال متنوع و گوناگون در فضاهای داخلی و خارجی قابل درک، الزامی است؛ و فضاها باید با استفاده از علم معماری به نحوی شکل گیرند که کودک بتواند در مراحل مختلف آموزشی و تفریحی گام به گام بعد از تجربه کردن از یک مرحله به مرحله دیگر برسد. ایجاد حس آرامش، تعلق، امنیت و وجود محرکهای محیطی مناسب و فضایی انعطاف پذیر از مولفه های اساسی در طراحی چنین مراکزی میباشد. در این پژوهش رویکرد توصیفی-تحلیلی در نظر گرفته شده است و تحقیق مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و اسنادی است؛ نتیجه حاصل بیانگر این است که فضاهای آموزشی و توانبخشی برای کودکان اوتیسم باید دارای پتانسیل های لازم بر پایه شناخت ویژگی های روحی-روانی و رشد آنها باشد. به چالش کشیدن ذهن کودک اوتیسم بیش از یک کودک عادی ضرورت دارد. بنابراین درک اختلال اوتیسم میتواند به طراحی محیطی مناسب جهت کنترل رفتار و بهبود سلامت روانی آنها بیانجامد و به ایجاد فضایی برای مرتفع ساختن مشکلات آنها منتهی شده و علاوه بر تامین آرامش کودکان، بستری برای رشد فکری و اجتماعی در خور آنان فراهم آورد.

کلیدواژه ها:

مرکز آموزشی ، کودکان اوتیسم ، توانبخشی ، انعطاف پذیری ، سلامت روانی ، رشد فکری و اجتماعی.