اثر تغییر اقلیم بر معماری بومی سیستان

طوفان های همراه با گرد وغبار از پدیده های مهم اقلیمی در مناطق بیابانی و نیمه بیابانی دنیا می باشند که اثرات مخربی بر حوزه های مختلف زیستی از جمله معماری و فضاهای زیست انسان ها گذاشته است. از جمله مناطق مهم و متاثر از پدیده گرد و غبار، منطقه سیستان در شرق ایران می باشد. در این منطقه وزش باد و گرد و خاک تابع جهت و سرعت و تداوم حرکت بادهایی معروف به بادهای 120 روزه سیستان است. اثرات این پدیده از ابعاد مختلف زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... قابل بررسی است که این تحقیق به طور خاص به بعد اقلیمی و اثرات آن بر معماری بومی سیستان می پردازد. روش تحقیق حاضر تحلیلی – توصیفی است به نحوی که به مطالعه و بررسی قابلیت های موجود در الگوهای معماری بومی سیستان پرداخته و نشان داده است که در گذشته به دلیل کمی گرد و غبار، این معماری به بهترین شکل ممکن پاسخگوی شرایط آسایش برای ساکنین خود بوده است؛ اما با شروع خشکسالی های دو دهه اخیر و تغییر اقلیم، منطقه سیستان شاهد افزایش قابل توجه گرد و غبار و عدم آسایش ساکنین در مسکن بومی است. لذا ضرورت دارد راهکارهایی جهت تغییر معماری متناسب با تغییر اقلیم ارائه گردد که این مقاله در این راستا گام برداشته و به بیان این راهکارها پرداخته است.

کلیدواژه ها:

گرد و غبار ، تغییر اقلیم ، معماری بومی ، سیستان