بررسی نوع پوشش و حجاب زنان در دوره قاجار با نگاهی به آثار سیاحان خارجی این دوره (از پادشاهی آقامحمدخان تا دوران مظفرالدین شاه)

یکی از مهمترین مسایلی که همواره مورد توجه بوده، بحث حجاب و عفاف است. با توجه به اهمیت این دو مقوله بررسی نوعحجاب زنان در طی تاریخ حایز اهمیت است. یکی از دوران های تاریخی که زنان نوع پوشش خاصی داشته اند دوره قاجار بود. ازعصر باستان تا دوره قاجار، زنان همواره جایگاه های متفاوتی داشتند و این نقش در دوره قاجاریه نسبت به دوره های قبل اهمیتبیشتری پیدا میکند. در این دوره زنان همواره حجاب داشته و با چادرهایی که به همراه روبند استفاده میشد در اجتماع حضورداشتند. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت اجتماعی زن ایرانی با تاکید بر نوع پوشش و حجاب آنها در خانه و اجتماع و نوعپوشش زنان اقلیت های دینی، ارمنی و زرتشتی از دوره پادشاهی آقا محمدخان تا دوران مظفرالدین شاه با تکیه بر آثار سیاحانخارجی این دوره است. پرسش اصلی این است که سیاحان خارجی نوع پوشش زنان ایرانی و اقلیت های دینی در این دوره راچگونه روایت کرده اند نتیجه این پژوهش که با بهره گیری از روش توصیفی–تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای سامانیافته، این است که نوع پوشش با توجه به پایگاه طبقاتی زنان از قشر ضعیف و ثروتمند جامعه متفاوت بوده است، چنانکه نوعپوشش زنان درباری و بزرگان با تجملات بیشتری نسبت به سایر زنان برخوردار بوده است و تفاوتهایی میان لباسزنان در نوعدوخت، رنگ پارچه و زیورآلات آنان وجود داشته است. نوع پوشش زنان اقلیت این دوره نیز با توجه به اعتقادات مذهبی آنانمتفاوت بوده است. زنان ارمنی عمدتا پیراهن های قرمز و زرد ملیله دوزی شده و چادرهای سفیدی به سر داشتند و در لباس هایخود از نوعی دهان بند استفاده می کردند. زنان زرتشتی دستمال های رنگی به سر داشتند و از چادر استفاده می کردند. بیشتر لباسهای آنان ابریشمی و با زیورآلات خاصی تزیین می شد.

کلیدواژه ها:

زنان قاجاری ، چادر ، پوشش ، حجاب ، اقلیت های دینی