نقش دین و آموزه های وحیانی در تحولات فرهنگی و اجتماعی

در نظریه های مربوط به دگرگونی اجتماعی، بررسی عوامل آن جایگاه ممتاز دارد. بخش زیادی از آثار جامعه شناسانیکه در حوزه دگرگونی ورود پیدا کردهاند به بررسی عوامل آن اختصاص یافته است. میتوان گفته که غرض اصلی نظریه هایتبیینی در حوزه علوم اجتماعی تحلیل رابطه علی بین دو یا چند متغیر اجتماعی و بررسی عوامل پدیده های اجتماعیاست. نظریه های مربوط به دگرگونی نیز از این سنخ پیروی میکند. دغدغه جامعه شناسان در این است که چه عوامل وعناصری در ایجاد دگرگونی اجتماعی اثر میگذارد کدامیک از آثار نقش بیشتری در فرایند دگرگونی اجتماعی دارد جامعهشناسان عناصر مختلفی را در ایجاد فرایند دگرگونی اجتماعی مطرح میکنند؛ به عنوان نمونه عوامل طبیعی، ارزشهایاجتماعی، تکنولوژی، اشاعه، علم، کارگزاران فرهنگی و اجتماعی، قدرتمندان اجتماعی و رهبری نمونه هایی از آن هستند.همانگونه که قبلا اشاره شده است، المیزان به عنوان جامعه شناس در حوزه مباحث اجتماعی وارد نشده و بحث های خود رامعطوف به نظریه های جامعه شناسان سازمان نداده است؛ هر چند در آثار خود به نقد و بررسی برخی ایده های عالماناجتماعی پرداخته است. دغدغه علامه تفسیر قرآن کریم بوده است. از آنجا که واقع محوری در کانون توجه وی قرار داشته،سعی کرده تا مسایل مختلف اجتماعی را از منظر قرآن کریم بررسی و تحلیل نماید. ورود به مساله دگرگونی اجتماعی نیز ازهمین منظر قابل بررسی است. به طور کلی عوامل مختلفی از قبیل؛ رهبران اجتماعی، قدرتمندان اجتماعی، اقتصاد، عواملطبیعی و دین را میتوان به عنوان مهم ترین عناصر اثر گذار بر دگرگونی اجتماعی از منظر المیزان قابل شناسایی نمود.در این مقاله نقش دین را مورد بازخوانی قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

دگرگونی اجتماعی ، دین ، ارزشهای وحیانی ، تمدن جدید ، دگرگونی فرهنگی