ارتباط عناصر ک ممصرف با برخی خصوصیات خاک و لندفرم در اراضی آهکی دشت گلپایگان

خاک مهم ترین منبع تغذیه گیاه است و هر گونه کمبود یا بیشبود عناصر غذایی در خاک، رشد گیاه را محدود خواهد کرد. بنابراین درک عوامل موثر بر توزیع عناصر غذایی، برای مدیریت خاک و کاربرد صحیح کودها ضروری است. به منظور بررسی و تعیین فراهمی آهن، منگنز، روی و مس در 98 نمونه از خاک های آهکی دشت گلپایگان و ارتباط آن با ویژگی های اصلی خاک و لندفرم این پژوهش انجام شد. بر اساس نتایج دامنه تغییرات میزان عناصر آهن، منگنز، روی و مس قابل عصاره گیری با DTPA بترتیب 6/46-، 1/04، 19/82-، 2/24-، 0/02، 2/38-، 0/16 میلی گرم در کیلوگرم بود. کمبود آهن بیشترین گسترش را در منطقه مطالعاتی داشت. سمیت عناصر در هیچ یک از نمونه ها مشاهده نگردید . همبستگی معنی داری بین میزان قابل جذب عناصر و برخی ویژگی های اندازه گیری شده خاک از قبیل بافت، میزان مواد آلی و آهک وجود داشت. آهکی بودن خاک ها و پایین بودن ماده آلی از مهم ترین عوامل موثر بر کمبود عناصر کم مصرف در منطقه است. بین مقدار قابل جذب آهن و منگنز و مس همبستگی مثبت مشاهدهشد که می تواند به دلیل منشا زمین شناسی یکسان این عناصر در خاک ها باشد. به رغم شباهت مواد مادری روند متفاوت فرایندهای خاکساز و هوازدگی بر میزان، گسترش و فراهم بودن عناصر کم مصرف تاثیر گذار بوده و واحدهای مختلف اراضی از نظر برخی عناصر تفاوت معنی دار نشان دادند . بیشترین مقدار عناصر ریزمغذی به جز در مورد منگنز در خاک های Torrifluvents وجود داشت. کمترین میزان روی و مس به ترتیب در واحدهای اراضی فلات و واریزه های بادبزنی مشاهده و تفاوت آن با دشت های سیلابی و دامنه ای Entisols معنی دار گردید. میتوان گفت درجه متفاوت تکامل خاک از طریق تاثیر بر ویژگی های خاک چرخه عناصر ریزمغذی را تحت تاثیر قرار می دهد

کلیدواژه ها:

تکامل خاک ، خاک های آهکی ، فراهمی عناصر ریزمغذی