آسیب شناسی مخاطب پنداری، در حو زه رسانه ها، جهانی شدن و عصر پس از دهکده جهانی

مقاله ابتدا به سیر تحول «نقش پنداری» از انسان های متقابل رسانه ها پرداخته و تفاوتهر یک از آنها را نشان داده است؛ تفاوتی که در منابع علوم ارتباطات، به ترتیبتاریخی، با اصطلاحاتی همچون مخاطب، گیرنده، مصرف کننده و اخیراً، ارتباط گیر معرفی می شده است. و بر این نکته تأکید شده که تغییر تصور« انسان مقابل رسانه» از موجودی منفعل به موجودی فعال، حاصل تحولاتی است که جهانی شدن مهم ترین آنهاست. بارزترین خصلت ارتباط گیر، استقلال او در «انتخاب مبتنی بر نیازهای ارتباطی» است و به موازات تحولات دهه های آینده در حوزه ICT، توان گزینشگری او به شدت افزایش خواهد یافت و او به «ارتباط گیر گزینشگر» تبدیل خواهد شد. به دلیل تأخیر کشورهای در حال توسعه در دستیابی به رسانه های جدید و در واقع، تأخیر در ورودبه عصر کهکشان گوتنبرگ و کهکشان مارکنی نگاه فرستندگان پیام در کشورهای درحال توسعه به آن سوی رسانه ها، همچنان نگاه مخاطب محور است و در نتیجه، سیرتحول «نقش پنیداری» از انسان های متقابل رسانه ها از «مخاطب» به «ارتباط گیر» طی نشده است. پدیده «مخاطب پنداری» در برخی کشورهای درحال توسعه، در اینده، به تأمین نیازهای بومی رسانه ای ارتباط گیران آنان آسیب های جدی وارد خواهد کرد و باعثخواهد شد که زمینه برای رویکرد به تولیدات رسانه های بیگانه فراهم شود و در نتیجه،ویژگی های فرهنگی به گونه ای ناخواسته تغییر کند.

کلیدواژه ها:

ارتباط گیر ، بازار پیام ، رسانه ها ، توهم کنترل ، مخاطب پنداری ، مصرف کننده پیام