طراحی استوار شبکه حمل و نقل در شرایط تقاضای گزینه مبنا با استفاده از الگوریتم های ژنتیک و دسته مورچگان

طراحی شبک ههای حمل و نقل یکی از مه مترین مسایل در مهندسی برنامهریزی حمل و نقل است که وجود عد م قطعیتها پیچیدگی آن را بیشتر می نماید. عدم قطعیت در تقاضا یکی از رایجترین منابع عدم قطعیت در شبکهه ا است که به دلایلیمانند دشواری پیشبینی تولید و جذب سفرها در آینده به وجود میآید. در این مقاله از روشی بر پایه بهینهسازی استوا ر برای حل مسئله طراحی شبکه گسستههای حمل و نقل در شرایط وقوع تقاضای متغیر گزینه مبنا استفاده شده که سطح عدمقطعیت وارد شده در مسئله را در اختیار طراح قرار میدهد. برای این منظور از تابع هدف مجموع وزن داده شده میانگین وواریانس کل زمان سفر در گزین ههای مختلف تق اضا و برای حل مسئله فوق از الگوریت مهای ژنتیک و دسته مورچگا ن استفاده شده است. به منظور ارزیابی مدل پیشنهادی از دو مطالعه موردی روی یک شبکه متوسط استفاده شده است. در مطالعهموردی اول، الگوی تقاضا در گزین ههای فرضی اختلاف قابل توجهی داشته و در نتیجه، واریانس کل زما ن سفر نسبت به میانگین آن، اثر مهمی در طرح نهایی خواهد داشت. در مطالعه موردی دوم، گزینههای تقاضا اختلاف بسیار اندکی داشته و اثروزن داده شده به میانگین و واریانس در طراحی نمود بیشتری دارد. در هر دو حالت، نتیجه طراحی در شرایط عدم قطعیتبا نتیجه طراحی مستقل گزین هها متفاوت بوده و بر لزوم استفاده از رو شهای مبتنی بر بهینهسازی در شرایط عدم قطعیت در حل مسایل مشابه تأکید شده است. همچنین در مقایسه الگوریتمهای ژنتیک و دسته مورچگان به ازای وز نهای مختلف در تابع هدف، الگوریتم دسته مورچگان در زمان محاسباتی کمتر، پاسخ بهتری را بهدست داده است

کلیدواژه ها:

طراحی شبکه ، تقاضای متغیر ، تخصیص تعادلی ، الگوریتم ژنتیک ، الگوریتم دسته مورچگان