سیستم های خاکستری و تصمیم گیری در شرایط عدم قطعیت ۲

6 فروردین 1402 - خواندن 3 دقیقه - 647 بازدید

در ادامه یادداشت اول به تعریف سیستم خاکستری رسیدیم.با توسعه علوم وتکنولوژی و با پیشرفت جامعه اجتماعی درک افراد درباره عدم قطعیت های موجود در سیستم های مختلف عمیق تر از گذشته شده است.جز جدایی ناپذیر مطالعات در دنیای واقعی وعلوم مختلف عدم قطعیت است.برای تحلیل و بررسی سیستم ها در شرایط عدم قطعیت ،شناخت نوع آن الزامی است.تصور تا چند دهه گذشته که عدم قطعیت حاکم بر رویدادها ناشی از وجه تصادفی حاکم بر متغیر است و امکان فرمول بندی آن صرفا توسط نظریه احتمال وجود دارد.تحقیقات صورت گرفته انواع عدم قطعیت را به صور زیر دسته بندی می نماید:

-عدم قطعیت آماری(تصادفی)

-نظریه نامعلوم (عدم شناخت)

-عدم قطعیت فازی

-عدم قطعیت خاکستری

-عدم قطعیت راف

-عدم قطعیت بازگشتی ساروس

هر کدام از نظریه های فوق ،ویژگی مختص خود را داشته و در برابر عدم قطعیت به شکل منحصر به فرد عمل می کنند.با توجه به عدم قطعیت موجود در ماهیت و ذات طبیعت و نیز پیچیدگی روز افزون سیستم ها و محدویت های ادراک بشری در کسب اطلاعات کامل از پدیده های مختلف، شناخت شرایط عدم قطعیت و انواع آن و نیز نظریه های توسعه یافته برای مواجهه با آن به ویژه نظریه سیستم های خاکستری ضروری می نماید.

در اینجا به ضرورت استفاده از رویکردی جدید در عدم قطعیت می پردازیم.

در آمار و احتمال توابع توزیع آماری موجود و مبتنی بر سری داده های پیشین از آن پدیده به واسطه مشاهده احتمال وقوع یک رخداد عمل می نماید.

در مبحث فازی هر موضوعی که دارای مفهومی واضح و دامنه ی غیر قطعی است.مثل مفهوم جوان بودن که تعریف دقیقی از محدوده و بازه سنی جوان بودن برای شمول و عدم شمول یک سن خاص به سختی ممکن است.و در ریاضیات فازی بر پایه توابع عضویت بنا نهاده شده است که تشخیص و درک آن،به تجربه خبرگان و یا نمونه های تجربی پیشین وابسته است.

نظریه سیستم های خاکستری

برای مطالعه مسائلی با نمونه های کوچک و اطلاعات ضعیف مناسب است.در این نظریه به دنبال الگوی واقع گرایانه بر اساس مدل سازی با حداقل داده های در دسترس است.نظریه سیستم های خاکستری به مطالعه موضوعاتی تمرکز دارد که دارای محدوده و بازه مشخص و ماهیت غیر قطعی هستند.عدد خاکستری عددی غیر قطعی است که مقدار ممکن خود را از یک بازه یا مجموعه ای از اعداد اتخاذ می کند.دامنه یک عدد خاکستری ممکن است یک بازه و یا یک مجموعه اعداد باشد.مجموعه خاکستری قابلیت تبدیل مجموعه فازی دارد و نشان دهنده شمول نظریه خاکستری به حالت های فازی و انعطاف آن در مواجه با مسائل فازی است.در یادداشت های بعدی به ساختارهای اساسی در عدم قطعیت خاکستری می پردازیم.



قطعیتعدم قطعیتتصمیم گیرینظریه سیستم های خاکستری