مدل ریاضی تغییر حجم مخزن سد زاینده رود برای شبیه سازی حوضه

در برنامه ریزی و مدیریت منابع آب، روش های شبیه سازی به دلیل برخورداری از منطق ریاضی نسبتا ساده و قابل درک و قابلیت چشمگیر و سریع در پیش بینی و ارزیابی نحوه عملکرد سیستم و انتخاب گزینه ها بسیار متداول و کاربردی است. شبیه سازی مخازن بعد از احداث آنها برای ساخت مدل بهره برداری، حسابداری آب و یا مدل های برنامه ریزی میان مدت و درازمدت به کار می رود. شاخص تغییر حجم سد به تنهایی اثرات تجمعی آورد و ورودی ها و همچنین آزاد سازی و تلفات را در بر دارد . در سد زاینده رود با اضافه کردن قواعد، قوانین و سیاست ها به مدل ریاضی تغییر حجم سد، مدل مدیریتی ارائه شد که این مدل قابلیت شبیه سازی سنایوهای مختلف حوضه را داراست. به منظور ساخت مدل ریاضی تغییر حجم مخزن، ضمن در نظر گرفتن مقادیر پایه برای تغییر حجم در ماه های مختلف سال، ضریبی به نام فاکتور مقیاس تعریف شد که مقادیر پایه را به تغییر حجم محاسباتی تبدیل می نماید. تغییر حجم سد محاسباتی تطبیق نسبتا مناسبی با مقادیر مشاهداتی داشت به صورتی که ضریب نش ساتکلیف 0/7 برای آن محاسبه شد. با تعریف مدل ریاضی تغییر حجم به عنوان بخشی از مدل منابع آب حوضه مشخص شد شبیه سازی مناسبی از سری زمانی مصارف مختلف اعم از کشاورزی، شرب، صنعت و محیط زیست را ارائه می نماید.

کلیدواژه ها:

شبیه سازی مخزن ، مدل ریاضی تغییر حجم ، فاکتور مقیاس ، سیاست های بهره برداری