بازشناسی تطبیقی ادبیات غنایی بر قالی سنگشکو با تاکید بر نگاره های مصور خمسه نظامی در دوره صفوی (مطالعه موردی: دیدار لیلی و مجنون و آبتنی شیرین)

دوره صفویه از با شکوهترین ادوار تاریخی ایران می باشد. قالی های به جای مانده از این دوره از زیباترین و نفی ترین فرش های تاریخ هنر قالی ایران به شمار می رود. قالی هایی که در طرح و نقش جلوهایی از هنر ایرانی را به نمایش می گذارد. در بین این قالی ها، قالی تصویری سنگشکو ، با نقوشی زیبا، که تداعی کننده داستان ها و اسطوره های ادبیات غنایی (خسرو و شیرین، لیلی و مجنون) است، مشاهده می شود. در این پژوهش برآنیم که به بررسی نقش مایه های روایی ادبیات غنایی بر قالی تصویری دوره صفوی بپردازیم. از این رو این سوال مطروح می شود که نقش مایه های روایی ادبیات غنایی نسخه ای مصور به چه صورت بر قالی تصویری دوره صفوی تجلی یافته است. پژوهش حاضر به شیوه ترکیبی توصیفی- تحلیلی با رویکرد تطبیقی انجام گرفته است. در جهت دستیابی به اطلاعات و مطالعات از روش تحقیقات و مطالعات کتابخانه ای و مقالات سایت های معتبر اینترنتی و فیش برداری بهره گرفته شده است. برای دستیابی به هدف، چهار نگاره ( با موضوع آبتنی کردن شیرین و دیدار لیلی و مجنون) از خمسه نظامی دوره صفوی با قالی سنگشکو مورد مطالعه قرار داده شد. نتایج اصله بیانگر این است که نقش مایه های قالی تصویری دوره صفوی با پیروی از نگاره های نسخ های ادبی باز نمایی کرده اند ولی در مواقعی به متن ادبی رجوع نموده و یا با بهره گیری از عناصر رایج در قالی آن دوره تغییراتی را در ررو قالی لحاظ نموده اند.

کلیدواژه ها:

دوره صفوی ، ادبیات ، نگارگری ، قالی تصویری ، خسرو و شیرین ، لیلی و مجنون.