بررسی و ارزیابی عملکرد سازمان با استفاده از الگوی ترکیبی مدل کارت امتیازی متوازن و مدل تعالی سازمان (مطالعه موردی سازمان فروش ایران خودرو)

سنجش و ارزیابی عملکرد سازمان دارای سابقه نسبتا طولانی در ادبیات پژوهش های مدیریت و کسب و کارمی باشد. اما آنچه که مورد غفلت ادبیات بوده، توجه صرف به شاخص های عملکردی مالی و مفاهیم اقتصادیبوده است. این روند تا معرفی مدل های نسبتا فراگیر مانند مدل کارت امتیازی متوازن (BSC) در اواخر دهههشتاد و اوایل دهه 90 میلادی ادامه داشت. الگوی کارت امتیازی متوازن، به دلیل فراگیری و در نظر داشتنشاخص های غیر مالی از جمله عملکرد کسب و کار در ارتباط با مشتری، فرآیندهای درونی کسب و کار ودر نظر گرفتن رشد و یادگیری اعضای سازمان، الگویی مطلوب برای سنجش عملکرد کسب و کار بوده استاما برخی از شاخص های دیگر کسب و کار که فلسفه وجودی برخی سازمان ها مبتنی بر آنهاست را نادیدهمی گیرد. جهت رفع این کاستی، الگوهای تعالی سازمانی مطرح گردیده اند که مدل تعالی اتحادیهاروپا (EFQM) یکی از این الگوهاست. در مطالعه حاضر، الگوی کارت امتیازی متوازن در ترکیب با الگویتعالی سازمانی، در بافت سازمان فروش ایران خودرو به کار رفته و مورد ارزیابی قرار گرفته است. 78 نفر ازخبرگان سازمان فروش ایران خودرو با استفاده از ابزار پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفتند. روایی پرسشنامه ازطریق بررسی روایی همگرا و واگرای سازه های تحقیق مورد پشتیبانی قرار گرفت و ضریب آلفای کرونباخبرای تمامی سازه ها بالاتر از 0.6 بوده است که پشتیبانی لازم را برای پایایی ابزار سنجش فراهم می آورد. نتایجمطالعه حاضر مشخص نموده است که الگوی ترکیبی برای سنجش عملکرد کسب و کار، مرکب از 13 سازه اصلی، شامل: رهبری، راهبرد و خط مشی، کارکنان، شراکت و منابع، فرآیندها، نتایج مشتری، نتایج جامعه،نتایج کارکنان، نتایج کلیدی عملکرد، عملکرد مالی، عملکرد مشتری و عملکرد فرآیندهای درونی می باشد کههر کدام به واحدهای مشخص تر و زیرسازه های مربوطه تقسیم می گردند.

کلیدواژه ها:

کارت امتیازی متوازن ، مدل تعالی سازمانی ، الگوی تلفیقی ، سازمان فروش ایران خودرو