اثر پرتوتابیuv-cبرکیفیت مواد غذایی و عمر انباری برخی از محصولات کشاورزی

روش های معمول فرآوری و نگهداری مواد غذایی مانند استفاده از افزودنی ها و نگهدارندهها و یا فرآیند های گرمایی مانند پاستوریزاسیون موجب از دست رفتن ارزش غذایی، تغییر ویژگی های حسی و اثرات منفی بر سلامت مصرف کننده می شود. امروزه روش های فرآیند و نگهداری غیر سنتی به سرعت در حال گسترش می باشد. از روش های مختلف نگهداری مواد غذایی از قبیل فرآیندهای مختلف حرارتی، مصرف مواد شیمیایی، دوددهی و پرتودهی به عنوان روش هایی برای حفظ مواد غذایی استفاده می کنند. با فرآوری مواد غذایی به روش پرتودهی اشعه گاما و نگهداری محصولات با اشعه دهی در حد مطلوب، کیفیت مواد غذایی تا مدت زمان های مختلف ثابت مانده و با کنترل میکروارگانیسم ها عوامل فساد نیز کنترل میگردد. مواد غذایی عاری از وجود باکتری های بیماری زا، مخمرها، کپک ها و حشرات شده و رسیدگی، پیری و جوانه زنی میوه ها و سبزی ها را کنترل می کند. ترکیبات شیمیایی مواد غذایی در جهت بهبود کیفیت مواد غذایی تغییر پیداکرده و در نهایت بعد از اعمال پرتو هیچگونه سمی در مواد غذایی باقی نمی ماند. افزایش پرتودهی برای مواد غذایی شاید تاثیرات منفی روی آن داشته باشد و بهترین در برای اکثر مواد غذایی در حدود 4 کیلو ژول معرفی شده است. پرتودهی در سبزیجات باعث افزایش ماندگاری، در فرآورده های شیلاتی باعث حفظ کیفیت و افزایش ماندگاری و خواص تغذیه ای و حسی را حفظ میکند. نرم شدن شدید و بروز بیماری های عوامل محدود کننده زندگی خرمالو پس از برداشت در ایران هستند. اشعه ماوراء بنفش در دوزهای هورمیک برای کنترل بیماری پس از برداشت و تاخیر در نرم شدن بعضی از میوه ها استفاده می شود. بنابراین، در این مطالعه اشعه UV-C در دوزهای 0 )به عنوان شاهد(، 1.5 و 3 کیلو ژول بر متر مربع و از ویژگی های با کیفیت و بروز بیماری پس از 0 ، 1 ، 2 ، 3 مورد بررسی قرار گرفت و 4 ماه ذخیره سازی در 1 درجه سانتی گراد، به علاوه 3 روز عمر مفید در خرمالو کرج اعمال شد . نتایج نشان داد که هر دو دوز UV-C 1.5 و 3 کیلو ژول بر متر مربع در مقایسه با میوه غیر تحت درمان پس از برداشت خرمالو در طول ذخیره سازی بدون هیچ گونه عوارض مهم در میوه کاهش ویژگی هایی مانند، استحکام، تولید اتیلن و رنگ پوست شد. از این رو، توسط نور UV-C پس از برداشت اعمال می تواند عمر پس از برداشت محصول را افزایش داد، اما برای داشتن استحکام مناسب، باید آن را با درمان های دیگر پس از برداشت اعمال کرد. با این حال، می توان آن را برای بازارهای محلی، که در آن مصرف کننده ترجیح می دهدخرمالو نرم نرم مصرف کند، که همان در ایران توصیه می شود.در موارد دیگر میوه ها و سبزی های ابتلا به بیماری می باشد. که می توان از این روش برای بالا بردن میزان طراوت و کیفیت میوه و سبزیجات استفاده کرد که یکی از بهترین روش ها همین روش پرتودهی با اشعه uv-c می باشد.استفاده از روش uv-c در کاهش عوامل بیماری زا و کاهش عوامل میکروبی در سبزیجات و میوه ها موثر است

کلیدواژه ها:

ضد باکتری ، ضد عفونی ، پوسیدگی ، باکتری ها ، کپک ، پاتوژن های مواد غذایی ، میوه ، سبزی رسیدن ، پیری ، پس ازبرداشت ، عامل بیماریزا. دفاع گیاه ، لیکوپن ، ترکیبات فنلی ، پس از برداشت ، نور پالسی ، گوجه فرنگی ، مجموع کاروتنویید ، UV-C