بررسی پتانسیل فرونشست شهرستان کرج با استفاده از روش تلفیق وزنی در محیط GIS

شهرستان کرج یکی از شهرستان های استان البرز و مرکز استان تازه تاسیس البرز می باشد. وسعت قانونی این کلان شهر طبق بررسی های سال 1386 حدود 17458/01 هکتار است، وجمعیتشهرستان در سال 1395 برابر با 2,011,292 نفر می باشد که از این تعداد 1,970,547 نفر در نقاط شهری و 40,745 نفر در نقاط روستایی اقامت دارند. وضعیت افت آبهای زیرزمینی در شهرستان نشان میدهد که در طی دوره آماری 15 ساله نوسان آب زیرزمینی به میزان حدود -15 تا 14 متر مشخص گردیده است. و بیشترین میزان برداشت سالانه آبهای زیرزمینی به میزان 800000 تا 1256711 مترمکعب مربوط به دشت کرج و محمد شهر است. در حالت کلی برداشت بیشتر در آبهای زیرزمینی بهموازات افت آب باعث افزایش پتانسیل وقوع فرونشست خواهد گردید، و وجود خاکهای سست آبرفتی در دشت کرج سبب استعداد بیشتر این بخش در مبحث فرونشست گردیده است . به منظور بررسی مناطق مستعد پدیده فرونشست در این شهرستان در ابتدا تمام شاخصها و پارامترهایی که به نوعی ممکن است در پدیده فرونشست دخیل باشند شناسایی شد و طبق نظرات کارشناسان امر از طریق پرسشنامههای مقایسات زوجی به صورت متناظر و دو بهدو اهمیت دهی شدند و با استفاده از فرآیند تحلیل شبکهای (ANP)، و نرمافزار super desion محاسبه گردید. و لایههای مربوط به هر کدام از عوامل با استفاده از نرمافزار GIS در محیط arc map آماده سازی گردید و از طریق روش saw، تلفیق وزنی پارامترها در محیط GIS انجام گرفت و در انتها لایه نهایی بهصورت تابع خطی طیف بندی گردید و سپس اولویتبندی مناطق مختلف ازنظر استعداد برای وقوع پدیده فرونشست به دست آمد، که در حدود 25.7 کیلومتر مربع از مساحت شهرستان کرج پهنه با خطر خیلی زیاد به حساب می آید، و حدود 16 درصد کل مساحت شهرستان در خطر فرونشست زیاد واقع می شود که شامل مناطق با تمرکز بالای چاه ها و بیشترین میزان افت و برداشت آب زیرزمینی و تمرکز شهرها و روستاهای موجود است.

کلیدواژه ها:

فرونشست زمین ، شهرستان کرج ، فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) ، روش Saw ، محیط GIS