پهنه بندی خطر فرونشست تحت تاثیر افت سطح آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت لور)

ایران از جمله کشورهایی است که در منطقه خشک و نیمه خشک جهان قرار گرفته است. با توجه به جایگاه آبهای زیرزمینی به عنوان یکی از منابع آبی قابل استفاده و همچنین رو به کاهش، مطالعه و مدیریت بهره برداری مناسب از آن دارای اهمیت ویژه ای است. برای آگاهی از وضعیت منابع آب زیرزمینی و مدیریت بهینه آن، لازم است بررسی دقیقی از نوسانات سطح آب زیرزمینی انجام شود. سفره های زیرزمینی یکی از منابع مهم آبی در ایران است که برداشت بی رویه از این سفره ها باعث افت شدید سطح تراز آب زیرزمینی در برخی از دشت ها شده که این امر اثرات زیادی از قبیل کاهش کیفیت آب، افزایش فشار مؤثر و ایجاد فشردگی دائم در رسوبات داشته که درنتیجه باعث فرونشست می گردد. با توجه به افت سطح آب زیرزمینی در دشت لور شهرستان اندیمشک در سالیان اخیر، در این پژوهش به ارزیابی پتانسیل فرونشست در این دشت و عوامل موثر بر آن پرداخته شده است. در این پژوهش با استفاده از مدل رستر پایه و رابطه لامب-ویتمن، نقشه های پهنه بندی خطر فرونشست برای دروه آماری 94- 1374 تهیه و بررسی شد. بر این اساس دشت به پنج ناحیه دارای پتانسیل خطر خیلی کم تا خیلی زیاد تقسیم بندی شد.نتایج نشان داد که در دشت لور شهرستان اندیمشک ، دو منطقه با خطر فرونشست خیلی زیاد (6.7 درصد از مساحت دشت) و زیاد (5.95 درصد از مساحت دشت) وجود دارد که شامل نواحی مرکزی، شمال شرق و شمال غرب است که این نواحی دچار افت شدید سطح آب شدند.

کلیدواژه ها:

افت سطح آب ، فرونشست ، دشت لور ، مدل رستر پایه