خصوصیات مورفولوژیک اندام هوایی و عملکرد در 100 لاین پیشرفته گندم دوروم در شرایط تنش شوری

شوری خاک به عنوان یکی از مهمترین عوامل محدود کننده عملکرد محصولات در سرتاسر جهان به خصوص در مناطق نیمهخشک به شمار میرود.تنش شوری از طریق ایجاد تغییراتی در فرایند جوانه زنی ,توزیع یون ها ,فتوسنتز ,قابلیت دسترسی به اببرای گیاه و ایجاد اختلال در فرایندهای انزیمی و بیوشیمیایی موجب تاثیر منفی بر عملکرد گیاهان زراعی از جمله گندم می شود.جهت ارزیابی اثر شوری بر رشد و عملکرد گندم دوروم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی انجام شد.عوامل مورد بررسی شامل 100 لاین پیشرفته گندم دوروم و یک لاین شاهد ماهوتی و شوری آب آبیاری در سطوح شاهد و تنش150 میلی مولار با استفاده از نمک Nacl بود. صفات طول، وزن تر ، وزن خشک اندام هوایی مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایجحاصل از تجزیه واریانس نشان داد سطوح تنش در تمامی صفات اختلاف معنی دار نشان داد. لاین ها از لحاظ کلیه صفات اختلافمعنی دار داشتند. در کلیه صفات اثر متقابل لاین در تنش اختلاف معنی دار نداشتند. مقایسه میانگین لاین ها از نظر صفات موردبررسی نشان داد که در اکثر صفات، لاین های 82-53 بیشترین میانگین و لاین های 58، 97 کمترین میانگین را داشتند. گروه بندی لاین ها با استفاده از تجزیه خوشه ای براساس میانگین استاندارد شده صفات به روش وارد در دو سطح شاهد و تنش 150میلی مولار Nacl به طور جداگانه انجام شد.به طوریکه کلیه لاینها به ده گروه مجزا تقسیم شدند و برای هر گروه به طور مجزامیانگین صفات (طول ساقه-وزن تر ساقه-وزن خشک ساقه)محاسبه گردید.نتیجه گروه بندی از این قرار بود،در شرایط بدون تنشدر اکثر صفات گروه 9 بیشترین میانگین و گروه 10 کمترین میانگین را دارا بودند.و در شرایط تنش گروه 9 بیشترین میانگین و گروه8 کمترین میانگین را دارا بودند.

کلیدواژه ها:

تنش ، شوری ، گندم ، اندام هوایی