جایگاه علم، پژوهش و فناوری در ایران: موانع، راهکارها

در سند چشم انداز کشور، دستیابی به جامعه برخوردار از دانش پیشرفته، توانا در تولید علم و فناوری، متکی به سهم برتر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی در تولید ملی، دست یافتن به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی با تاکید بر جنبش نرم افزاری و تولید علم... مورد توجه قرار گرفته و سازمان ها و نهادهای علمی کشور ملزم به ایجاد بسترهایی برای تحقق مفاد سند شده اند. این مطالعه به منظور بررسی وضع موجود علم و فناوری کشور، شناسایی موانع تحقق مفاد سند و ارائه راهکارهایی برای غلبه بر موانع انجام شده است. روش مطالعه، روش استنادی و بررسی مبانی نظری و ادبیات پژوهشی موجود پیرامون موضوع مورد مطالعه بود. در این مطالعه پس از تبیین وضع موجود علم، پژوهش و فناوری در قالب شاخص هایی چون درصد صادرات فناوری پیشرفته، اختراعات ثبت شده، تعداد مقالات تولید شده و سهم مقالات مورد استناد، سهم اعتبارات پژوهشی از تولید ناخالص داخلی و سایر موارد، به بررسی موانع در سه گروه موانع مربوط به مدیریت نظام علم، تحقیق و فناوری، نظام پژوهش و پژوهشگران وکاربست نتایج تحقیق پرداخته و پس از آن راهکارهایی ارائه گردیده است. از جمله مهمترین راهکارهای ارائه شده این است که متولی واحدی مسوولیت برنامه ریزی، سیاستگذاری، نظارت و هدایت نظام علمی کشور را بر عهده گرفته و با ایجاد پایگاه های اطلاعاتی و بکارگیری فاوا، نقش مهم و بنیادین هماهنگ سازی فعالیت ها را ایفا نماید تا از تکه تکه شدن اجزای این کل واحد ممانعت بعمل آید.

کلیدواژه ها:

علم ، فناوری ، اختراع ، مقاله ، موانع ، راهکار