بازشناسی شاخص های اخلاقی مطلوب زمامداران در نهج البلاغه

صفات و شاخص های اخلاقی زمامداران در آموزه های وحیانی و سیره و معارف ائمه علیه السلام به خصوص حضرت علی علیه السلام از جایگاهی بس رفیع برخوردار است. تا آنجا که حضرت در بسیاری از نامه های خود به حکمرانان و زمامداران در سرتاسر قلمرو حکومت اسلامی با عناوینی مختلف این صفات و ویژگی ها را گوشزد می کردند. این پژوهش در پی آن است که با استناد به فرمایشات حضرت علی (ع) بارزترین خصوصیات و شاخص های اخلاقی زمامداران را عهدمداری، سعه صدر، عیب پوشی از مردم، مشورت و رایزنی، امانتداری، انتقادپذیری، تواضع و فروتنی بیان می کنند. زمامداران نباید راز مردم را فاش کنند و باید افرادی را که در پی عیب جویی دیگران هستند از خود و دستگاه دور کنند. زمامداران باید انتقادپذیر باشند تا راه رشد و ترقی مردمان جامعه و پیشبرد اهداف به روی آنان گشوده شود. زمامداران با عهدمداری خود، ضمانت های لازم را برای تداوم حیات جامعه پدید می آورد و سعه صدر آنان موجب دوراندیشی و واقع نگری می شود. با فروتنی است که زمامداران در دل و روان زیردستان جای می گیرند. هر زمامداری با پرهیز از تکبر خود را خادم مردم می داند و مردم می توانند با آسودگی خاطر مشکلات و نارسایی های خود را با وی در میان بگذارند. همچنین اگر زمامدار کار و مسئولیت را امانت بداند، بی گمان حرمت آن را پاس می دارد و می کوشد که به خوبی آن را پیش ببرد و بالنده سازد. زمامدار عادل هم به حقوق مردم زیردست خود تجاوز نمی کند و حقوق آنان را تامین می کند.

کلیدواژه ها:

اخلاق زمامدار ، علی(ع) ، نهج البلاغه