عوامل اثرگذار بر پایداری کشاورزی نمونه موردی: گندمکاران عضو تعاونی های تولید روستایی استان گلستان

هدف این پژوهش تحلیل عوامل تعیین کننده پایداری کشاورزی در بین گندمکاران تحت پوششتعاونی های تولید روستایی استان گلستان است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه کشاورزان گندمکارتحت پوشش تعاونی های تولید روستایی استان گلستان تشکیل می دهند. حجم نمونه مورد مطالعه بااستفاده از فرمول کوکران محاسبه شده است (n=356) و از تکنیک نمونه گیری منطبق به انتسابمتناسب در بین تعاونی ها، برای گزینش تصادفی نمونه ها بهره گرفته شده است. روایی پرسشنامه تحقیقبر پایه نظرات گروهی از اعضای هیأت علمی و پژوهشگران توسعه پایدار کشاورزی تأمین و پایایی آن نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (0/74) برای سازه های اصلی تحقیق مشخص گردید. روش استفاده شده در این پژوهش مبتنی بر تحلیل مجموعه ای از متغیرها و شاخص ها به منظور تببین عوامل مؤثر برپایداری کشاورزی و شناسایی عامل های متمایزکننده سطوح پایداری با استفاده از تکنیک های تحلیلعاملی، فریدمن، خوشه ای و تشخیصی است. نتایج حاصل از آزمون آماری تحلیل عاملی بیانگر آن استکه،عواملی همچون؛ مدیریت منابع تولید، سیستم های حمایتی و خدماتی، شرایط محیط زیست واکوسیستم، مدیریت دانش و آموزش، شرایط اقتصادی و اجتماعی کشاورزی پایدار که مجموعاً 26 متغیر را در برگرفته است، 73/56 درصد واریانس پایداری در بین پاسخگویان را تبیین می کنند. نتایج تحلیل خوشه ای نیز نشان داد که 73/88 درصد فعالیت های زراعی گندم کاران جامعه مورد مطالعه در سطح ناپایدار قرار دارند. نتایج تحلیل تشخیصی نیز نشان داد دو عامل مدیریت منابع تولید کشاورزیپایدار و مدیریت دانش و آموزش کشاورزی پایدار بیشترین اهمیت را در متمایز کردن کشاورزانپایدار و ناپایدار از یکدیگر داشته است.

کلیدواژه ها:

کشاورزی پایدار ، سنجش پایداری ، مؤلفه های پایداری ، تعاونی تولید روستایی ، استان گلستان