بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی و آلایندگی رسوبات جزایر رودخانه کارون جهت استفاده مجدد در کشاورزی

رسوبات رودخانه ها در واقع مخلوطی از خاک زراعی و غیر زراعی فرسایش یافته از حوضه های بالادست است . استفاده از رسوبات لایروبی شده راهی جهت استفاده مجدد از خاک حاصلخیز فرسایش یافته مناطق بالادست و جلوگیری از هدررفت و انباشت آنها در رودخانه می باشد . بسته به بافت ، غلظت آلاینده ها و سایر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی رسوبات لایروبی شده از آنها می توان در زمینه های مختلفی چون ساخت و توسعه زیستگاههای حیات وحش ، خاک سطحی برای کشاورزی و مصالح ساختمانی استفاده کرد . لذا این تحقیق به منظور بررسی خصوصیات فیزکی ، شیمیایی و غلظت عناصر سنگین رسوبات جزایر رودخانه کارون ( به عنوان بخشی از بستر بالا آمده رودخانه ) جهت استفاده مجدد آنها در کشاورزی صورت پذیرفت . بدین منظور در طول مسیر رودخانه کارون در بازه شهر اهواز 4 ایستگاه مشخص گردید و در هر ایستگاه از 4 عمق 0-25 ، 25-50 ، 50-75 و 75 -100 سانتیمتری نمونه برداری صورت پذیرفت . سپس نمونه ها در آزمایشگاه برای تعیین غلظت عناصر سنگین ( کروم ، نیکل ، کادمیوم ، کبالت ، مس ، روی و سرب ) ، مواد آلی ، ازت کل و فسفر کل، پتاسیم محلول ، هدایت الکتریکی و پ .هاش مورد آنالیز قرار گرفتند . نتایج نشان داد غلظت عناصر مورد بررسی در رسوبات سطحی بیشتر از رسوبات عمقی می باشد . از سوئی نتایج بیانگر این بود که غلظت مس در حد خطرساز قرار دارد اما غلظت سایر عناصر سنگین در حد مجاز قرار دارد . همچنین درصد ازت ، فسفر و مواد آلی در رسوبات پایین بود اما رسوبات از نظر پتاسیم ، هدایت الکتریکی و پ .هاش در وضعیت مطلوبی قرار داشتند . بنابراین پیشنهاد گردید که از این رسوبات در جاهایی که هدف آنها تامین مواد خوراکی نبوده و یا محصول بدست آمده مستقیماً نوسط انسان مصرف نمی گردد ، استفاده شود . به علت بالا بودن درصد آهک و درصد بالای ماسه در آنها در صورت حذف آلودگی ، از این رسوبات می توان برای اصلاح نفوذپذیری و بافت خاک استفاده کرد

کلیدواژه ها:

رسوبات رودخانه ، عناصر سنگین ، عناصر غذایی ، کارون