بازخوانی جایگاه مدارس در بافت اجتماعی شهر با تأملی بر سیر تحول موقعیت مدارس یزد در بافت شهری

عموما مدارس واجد جایگاه تربیتی بسیار موثری در اجتماع بوده اند. مدارس سنتی در دوره های مختلف با توجه به فرهنگ و مذهب هر دوره و گسترش علوم، شکل های مختلفی به خود گرفته و کالبد این مدارس دچار تغیراتی شده اند. یکی از ویژگی هایی که هرگز از مدارس سنتی جدا نگردیده و در هر دوره فرم جدیدی به خود می گیرد، قرارگیری آنها در درون فضاهای اجتماعی و بافت فعال شهرها بوده است. این ویژگی رفته رفته با توجه به پیشرفت علوم، تغییر شیوه آموزش، تغییر درمحتوای آموزش و... تغییر یافته است. ورود الگوهای غربی مدارس چه از منظر تربیتی و چه از نظراجتماعی باعث بروز آسیب های بزرگی به بدنه اجتماع شد و به دنبال آن منجر به ظهور نسل تحصیل کرده ای گردید که با بدنه اجتماع فاصله ایبسیار داشت. مدارس امروز بیش از آنکه بخواهند در جهت افزایش تعاملات نسل تحصیلکرده امروز با اجتماع مردم عمل نمایند، باعث جدا شدن ایننسل و ایجاد شکاف عمیق میان قشرهای مختلف جامعه گردیده اند. مدارس یزد در دوره های مختلف تاریخی توانسته است با حضور مناسب خود در بافت اجتماعی شهر، امکان برقراری هرچه بیشتر تعاملات اجتماعی میان مردم را فراهم آورد و مدرسه علاوه بر رعایت رسالت آموزشی خود با حضور در کنار مساجد و ... رسالت تربیتی خود را نیز به انجام رساند. این موضوع در مورد ساخت مدارسی که با تحولات دوره پهلوی همراه بوده است تغییر یافته و باعث قطع ارتباط کامل مدارس با متن اجتماع شده است. این پژوهش با هدف بررسی الگوی تعامل اجتماعی مدارس در ادوار گذشته به دنبال راهکاری برای بازگرداندن مدارس در متن اجتماع، افزایش تعاملات میان قشرهای تحصیلکرده و اجتماع مردم می باشد. و نتایج حاصله از این راهکارها می تواند در تعامل اجتماعی مردم، در یک فضای شهری- اجتماعی و علمی- فرهنگی مؤثر واقع شود.

کلیدواژه ها:

مدارس سنتی یزد ، الگو ، فرهنگ ، تعامل اجتماعی ، آموزش