بازتاب آموزه های عهد جدید و مسیحیت گنوسی در جهانبینی مانوی

از مانی می توان به عنوان بزرگترین مصلحان دینی دوره ی ساسانی در ایران نام برد، وی با تلفیق اندیشه های گنوسی ، زردشتی ، بودایی با یکدیگر دین جدیدش را به جهانیان اعلان کرد . در دین مانی عناصر مختلف ادیان نام برده در هم تنیده شده و لازم است با بررسی وغور کافی ، مولفه های آن از هم جدا شوند. در این جستارف تاثیرات عرفان گنوسی و اناجیل بر مانویت بررسی شده و این موضوعات مورد تطبیق و مقایسه قرار گرفته است ، هدف آموزه های ، عرفان ، نجات، تعالیم مانی، اسطوره آفرینش مانویت شامل انسان، جهان ، سرنوشت پس از مرگ، پایان جهان و روند نجات ، مناسک دینی شامل نماز، روزه، موسیقی، تعمید، اعتراف به گناهان، عشای ربانی در بر گرفته است . مقایسه ها نشان می دهد که رویکرد ها و محورهای مهم اعتقادی و آیین ی مانویت با جهت گیری های اصلی دینی آریایی ها و ایرانیان همسویی ندارد و شاید به همین دلیل نتوانسته است در این دیار گسترش دیرپای داشته باشد .

کلیدواژه ها:

مانویت ، اناجیل ، اندشه های گنوسی ، ایران باستان ، مسیحیت