بررسی یاد گیری ترکیبی در اموزش پزشکی

یادگیری سرآغاز نیاز به تکامل و بهتر شدن است. بدیهی است که هر چه علم و دانش بشری تکامل و توسعه بیشتری پیدا کند، نیاز به تحول در یادگیری و سازو کارهای آن بیشتر خواهد شد. در سالهای گذشته ، آموزشهای الکترونیک از رونق و توجه شایانی برخوردار بوده است. همزمان با گسترش و توسعه فناوریهای جدید در زمینه آموزش ، سبک های جدیدی از فعالیتهای آموزشی پا به عرصه وجود نهاده اند که امروزه از آنها به عنوان «یادگیری ترکیبی» نام می برند. «یادگیری ترکیبی» به عنوان یک سازو کار جدید بر استفاده متنوع و گسترده از روشهای یادگیری تاکید دارد.توجه درانتخاب و به کار گیری ابزار متناسب با موقعیت یادگیرنده برای بالا بردن کیفیت یادگیری از اصول اولیه یادگیری، ترکیبی است.یادگیری ترکیبی با بکارگیری ابزارهای متنوع و فناوریهای پیشرفته ،سعی در بهبود کیفیت و توسعه کمی فعالیتهای آموزشی در دو بعد عمودی و افقی دارد . در بعد افقی سعی بر گسترش دامنه و ابعاد وسایل کمک آموزشی در فرایند آموزش دارد ، به گونه ای که با ترکیب بهینه این وسایل بالاترین کیفیت حاصل شود. در بعد عمودی به عمق مساله یادگیری و چگونگی درک بهتر مواد آموزشی می پردازد و اینکه چه تکنیک هایی در چه زمانهایی به درک بهتر مطالب و یادگیری بهینه منجر می شود .ناگفته پیداست که مانند تمام روشهای یادگیری ، هدف اولیه و اساسی این روش نیز کاهش هزینه و بالا بردن کیفیت خروجیهاست. چنین به نظر می رسد که یادگیری ترکیبی، تلفیقی از رویکرد سیستمی و نگرش اقتضایی به یادگیری است . این بدان معنی است که ضمن توجه به ارتباط میان تمامی اجزا به عنوان یک کل به شرایط به کارگیری این ابزار ها در راستای تحقق بهترین نتیجه، توجه ویژه ای می شود .یادگیری ترکیبی از شیوه های نوین آموزشی است که انواع مختلفی از روش ها و رویکردهای آموزشی را با هدف ارتقای تجربیات یادگیری دانشجویان با یکدیگر تلفیق می نماید .سیستم آموزش الکترونیکی ترکیبی با استفاده از فناوری های پیشرفته و متنوع سعی در بهبود کیفیت یادگیری دارد . یادگیری ترکیبی به رویکرد آموزشی اطلاق می شود که در آن تلفیقی از آموزش حضوری و بر خط (online) ارائه می شود. بدین ترتیب که برنامه درسی بررسی شده و با توجه بهاهداف و ماهیت درس در مورد بخش های حضوری و غیرحضوری برنامه تصمیم گیری می شود. بدین ترتیب از مزایای هر دو نوع سیستم آموزش حضوری و برخط استفاده شده و مطالعات نشان داده اند که کارایی سیستم ترکیبی از کارایی هر دو سیستم به تنهایی بیشتر است و رضایت دانشجویان نیز بیشتر تامین می شود. این رویکرد به خصوص در علوم پزشکی با توجه به اهمیت یادگیری مهارت ها و ارتباطات بینفردی، موفق تر است. آموزش الکترونیکی ترکیبی به عنوان یک ساز و کار جدید که روش های یادگیری و تدریس متنوعی را با هم ادغام می نماید؛ موجب رضایت مندی بیشتری در دانشجویان و استادان شده است و می تواند با امکان انعطاف پذیری در یادگیری و با قابلیت بهره گیری از مزایای هر دو روش آموزش حضوری و الکترونیکی، یادگیری را افزایش دهد. از این رو پیشنهاد می گردد به عنوان یک روش ارائه آموزشمؤثر، در دانشگاه های علوم پزشکی کشور مورد توجه قرار گیرد. با توجه به پیشرفت صعودی علم در رشته های توانبخشی و با توجه به این که این رشته ها ترکیبی از علوم نظری و بالینی به صورت توأممی باشند، نیاز به استفاده از رویکردهای نوین آموزش های دانشگاهی در این رشته ها احساس می شود. یادگیری ترکیبی، یک برنامه آموزشی مبتنی بر استفاده هم زمان از چندین روش آموزشی است که در نهایت باعث صرفه جویی در وقت و هزینه و بهبود عملکرد بالینی می شود. در این روش، استفاده هم زمان از یادگیری الکترونیکی برای تکمیل آموزش های دانشگاهی، همراه با کارگاه های تکمیلی بالینی جهت ایجاد تجربه بالینی مؤثرتر هدف نهایی است . در این مقاله نویسنده به بررسی اموزش ترکیبی در اموزش پزشکی میپردازد. برای این منظور تعدادی از اساتید دانشگاه علوم پزشکی انتخاب شدند تا به سوالات نویسنده که برگرفته از پرسشنامه ( میترا ذولفقاری و همکاران) در رابطه با اموزش ترکیبی پاسخ دهند. نتایج حاصل ازتحلیل درصدی نشان میدهد اکثریت اساتید با اموزش ترکیبی موافق بودند نویسنده در نهایت به این نتیجه میرسد که در جهان پرشتاب امروز فناوری اطلاعات و ارتباطات، تحولی عظیم را در زمینه آموزش و یادگیری ایجاد کرده است، به طوری که امروزهآموزش های الکترونیکی در حال جایگزین شدن با شیوه های آموزش سنتی است. از طرف دیگر تحقیقات نشان داده است که آموزش های الکترونیکی صرف نیز دارای محدودیت های خاص خود هستند و نمی توانند به طور کامل جایگزین آموزش سنتی (چهره به چهره) شوند. بنابراین با وجود مزایا و معایب هر دو روش آموزشی، متخصصان امور آموزشی سعی می کنند تا روش های مختلف را با هم ترکیب کنند و معتقدند که یادگیری ترکیبی، یک رویکرد اثربخش برای حل این مشکلات است. هدف مقاله حاضر معرفی رویکرد یادگیری ترکیبی و بررسی میزان اثربخشی آن در فرآیند آموزش بود . به نظر می رسد که یادگیری ترکیبی با داشتن مزیت های هر دو رویکرد آموزش (سنتی و الکترونیکی) یک رویکرد موثر برای افزایش اثربخشی یادگیری، سهولت دسترسی به مواد آموزشی و افزایش اثربخشی هزینه ها باشد. همچنین به دلیل ارایه فرصت های مختلف به منظور یادگیری، موجب آن می شود که در کنار افزایش جذابیت آموزش، به تفاوت های فردی فراگیران نیز به طور مناسبی توجه شود، زیرا همه افراد به یک شیوه یاد نمی گیرند و به همین دلیل استفاده از روش های مختلف برای آموزش ضروری به نظر می رسد .