بررسی تنوع حاصل از خصوصیات مورفولوژیکی گزنه (Urtica dioica) در مناطق مختلف استان گلستان

گزنه، یکی از گیاهان دارویی مهم مخصوصا در شمال کشور میباشد که تا کنون مطالعات جامعی بروی این گیاه در ایران صورت نگرفته است. پژوهش حاضر به منظور بررسی تنوع صفات مورفولوژیکی روی سه جمعیت گزنه در استان گلستان براساس آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور منطقه و جنسیت در سه تکرار صورت گرفت. از دو جنس نر و ماده در مناطق شمال (ناهارخوران)، غرب (علی آباد کتول) و شرق استان گلستان (بندرگز) نمونه برداری انجام شد. براساس نتایج تجزیه واریانس، نمونه های گزنه بر اساس فاکتور جنسیت، مناطق مورد مطالعه و اثر متقابل آنها در اکثر صفات مورد بررسی با یکدیگر اختلاف معنیداری نشان دادند. بر اساس نتایج مقایسه میانگین صفات در مناطق مختلف، بجز در مورد ارتفاع ساقه و تعداد گره در ساقه اصلی، سه منطقه مورد بررسی در دو گروه متفاوت قرار گرفتند. در مورد کلیه صفات دیگر شامل تعداد برگ، سطح برگ، وزن کل و وزن خشک بوته تنوع قابل تمایزی در بین سه منطقه وجود داشت و گیاهان منطقه ناهارخوران عملکردهای به شدت بالاتری نسبت به دو منطقه دیگر داشتند. جنس نر نیز به طور قابل ملاحظهای دارای عملکرد بیشتری نسبت به جنس ماده بود. لذا منطقه ناهارخوران گرگان بستر مناسبتری از لحاظ آب وهوایی برای کشت و اشاعه گزنه میباشد. در این منطقه نمونه هایی با کیفیت بالا از نظر تنوع و صفات مورفولوژیکی وجود دارند که میتوانند مورد استفاده پژوهشگران جهت انجام برنامه های اصلاحی قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

استان گلستان ، تنوع ، گزنه ، گیاهان دارویی