بررسی و ارزیابی لاین های دابلد هاپلوئید کلزا (Brassica napus L.)

وجود اثر متقابل ژنوتیپ × محیط ایجاب می کند که عملکرد ژنوتیپ ها در دامنه وسیعی از شرایط محیطی مورد ارزیابی قرار گیرد تا اطلاعات حاصل بتواند کارایی مربوط به گزینش و معرفی آنها را افزایش دهد . تعداد 24 لاین دابلدهاپلوئید کلزا به همراه سه شاهد هایولا 401 ، RGS003 و ساری گل جهت بررسی سازگاری و مقایسه عملکرد در شرایط محیطی مناطق گرم و مرطوب شمال و گرم و خشک جنوب کشور در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار طی سال زراعی 86-1385 در چهار منطقه گرگان، ساری، گنبد و زابل کشت شدند. تجزیه واریانس مرکب با توجه به معنی دار نبودن آزمون یکنواختی میانگین مربعات اشتباهات و با فرض ثابت بودن اثر ژنوتیپ ها و تصادفی بودن اثر مکان ها انجام شد . نتایج نشان داد بین مناطق مختلف، ژنوتیپ های مورد آزمایش تفاوت معنی داری از لحاظ عملکرد دانه وجود دارد . اثر متقابل ژنوتیپ × مکان نیز بسیار معنی دار شد. برای تعیین ژنوتیپ های پایدار و پرمحصول، تجزیه پایداری با استفاده از روش های ابرهارت و راسل، ضریب تغییرات ژنوتیپی، اکووالانس ریک، واریانس پایداری شوکلا، ضریب تبیین و ضریب رگرسیون فینلی و ویلکینسون انجام گرفت . نتایج حاصل از روش های مختلف متفاوت بود. ژنوتیپ ها بر اساس شیب خط رگرسیونی، متوسط عملکرد دانه و نیز انحراف از خط رگرسیون گروه بندی و ژنوتیپ های هایولا 401، RGS003 و لاین L14 با میانگین عملکرد دانه 3791، 3250 و 2981 کیلوگرم در هکتار با سازگاری خیلی خوب در تمام محیطها به عنوان ژنوتیپهای مطلوب انتخاب شدند.

کلیدواژه ها:

کلزا ، دابلدهاپلوئید ، سازگاری و پایداری