تاثیر شرایط اکو - جغرافیایی روی شباهت ژنتیکی جمعیت های کلپوره (Teucrium polium) بر اساس نشانگر RAPD

هدف: در این مطالعه، تاثیر شرایط اکولوژیک، فاصله جغرافیایی و عرضجغرافیایی بر میزان شباهت ژنتیکی بین جمعیتهای مختلف کلپورهTeucrium polium( ( در استانهای گلستان و خراسانشمالیبا استفاده از نشانگرهای RAPD و DNA ژنومی بررسی شد.روش: برگهای جوان گیاه کلپوره از دو منطقه از استان گلستان )شهرستانرامیان و مراوهتپه( و دو منطقه از استان خراسانشمالی)منطقه گرماب و شهر آشخانه( جمعآوری گردید. از هر جمعیت تعداد 10 فرد گیاهی به طور تصادفی انتخاب شدند. واکن شهایPCR با استفاده از 8 پرایمر RAPD صورت گرفت. پس از تهیهیماتریس صفر و کی از نوارهای باندی با استفاده از نرم افزار NTSYS-pc و ضریب تشابه جاکارد ماتریس تشابه محاسبه گردید و بر اساس آن تجزیه خوشهایبه روش UPGMA انجام و دندروگرام آن ترسیم گردید.نتیجه و بحث: با استفاده از 8 آغازگر تصادفی RAPD بر روی DNA ژنومی نمون ههای کلپوره در مجموع 62 باند تش یکل شد که در این میان 80 % چندشکلی نشان دادند. بیشترین فاصله ژنتیکی بین جمعیتهای رامیان و آشخانه ) 66 / 0( و کمترین آن بین مراوهتپه و گرماب ) 42 / 0(دیده شد. بر اساس دندروگرام، نمون ههای مراوهتپه، گرماب و آشخانه درکی خوشه و نمونه رامیان با بیشترین تفاوت در گروهی مجزا قرار گرفت.شباهت ژنتیکی بین جمعیتهای مراوهتپه و گرماب را میتوان بر اساس شرایط اکولوژیک مشابه حاکم بر آن دو جمعیت مانند ارتفاع پا یین و اقلیممشابه تفسیر کرد. از طرف دیگر، تفاوت ژنتیکی جمعیت رامیان با بقیهجمعیتهایمورد بررسی را میتوانبه شرایط اکولوژیک متفاوت و فاصلهجغرافیایی بسیار دور این جمعیت از بقیه جمعیتهاارتباط داد. نتایج مانشان میدهندکه نشانگرهای RAPD در گیاه کلپوره احتمالا تحت تأثیرانتخاب طبیعی بوده، عوامل اکولوژیک بر روی میزان شباهت ژنتیکی بینجمعیتهایگیاهی تأثیر دارند.

کلیدواژه ها:

گلپوره ، شرایط اکولوژیک ، فاصله ژنتیکی ، نشانگر مولکولی ، RADP