کاربرد پرتوهای یونیزه در صنایع لبنی

یکی از روشهای فراوری سرد مواد غذایی که طی 50 سال اخیر تحقیقات زیادی روی آن انجام شده و در برخی موارد کاربردهای صنعتی نیز یافته استفاده ازپرتوهای یونیزه(اشعه ایکس،گاما وباریکه های الکترونی ) می باشد. از جمله مزایای این روش عدم ایجادحرارت درماده غذایی بالاخص در مواد غذایی حساس به حرارت ، استفاده ازآن پس ازبسته بندی و کاهش خطر آلودگی های ثانویه،زمان کوتاه فراوری در حد چند ثانیه و استفاده از این روش برای فراوری حجم های بزرگ ماده غذایی(پالت های بسته بندی شده) می باشد. از طرفی با توجه به معایب فرایند های حرارتی مانند افت خواص حسی و تغذیه ای تمایل به استفاده از این روش افزایش یافته است بطوریکه سازمانهای بین المللی نظیر WHO,FAO,Codex,IAEA قوانین والزاماتی برای استفاده از این روش تدوین نموده اند حتی قوانینی برای بسته بندی و نشانه گذاری غذاهای پرتودیده تصویب شده است. دراین مقاله ضمن مروری بر مکانیسم عمل پرتوهای یونیزه کاربرد های آن در صنایع لبنی مانند استریل کردن سفیده تخم مرغ در تولید بستنی،استریل کردن سبزیجات برای تولید دوغ، تشخیص تقلبات در شیر خام وکاربرد این روش در تولید پنیر مورد توجه قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

تشعشعات یونیزه ، دز اشعه ، کیلو گری