برآورد و شبیه سازی سیلاب در طراحی زهکشهای شهری

رشد سریع جمعیت، توسعه شهری و صنعتی شدن جوامع مشکلات ناشی از سیلزدگی شهرها را تشدید مینمایند زیرا تأثیرات نامطلوبی بر هیدرولوژی حوضه آبریز داشته و سبب تشدید سیلابها (حجم و حداکثر آبدهی)، افزایش آلودگی در قسمت های پایاب، کاهش جریانات پایه و... میگردند. کاهش پیامدها و تبعات زیانبار مذکور معمولاً با طراحی صحیح و تأمین ظرفیت کافی شبکههای جمع آوری و دفع آبهای سطحی قابل تحقق است. البته این امر با توجه به تعدد و پیچیدگی عوام مؤثر در تعیین میزان سیلابها، عدم قطعیت در برآوردها، لزوم بررسی تأثیر تغییر و تحولات سریع حوضههای آبریز و نیاز به ارزیابی و کنترل نتایج، نیازمند شبیهسازی سیلاب یکی از زیرحوضههای شهر شیراز با مدل SWMM ارائه گردیده است. این مدل برای شبیه سازی کمی و کیفی رواناب سطحی حوضه های شهری توسط آژانس حفاظت محیطزیست آمریکا ارائه گردیده و میتواند مقدار رواناب سطحی را برای یک شبکه شهری با اجزاء مختلف کانال، لوله، مخزن، منهول، تنظیمکننده و... تعیین نماید. لازم به ذکر است که این مدل محاسبه سیلاب با مدل موج سینماتیک و ترکیب المانهای جریانهای رو زمینی و کانالیزه شده انجام میدهد و روندیابی در مجاری با مدل موج دینامیکی صورت میپذیرد. نتایج نهائی گویای ناکارآمدی سیستم موجود در بخشهایی از شبکه بوده و راهکار اصلاحی نیز ارائه میگردد.

کلیدواژه ها:

حوضه های آبریز شهری ، مدل موج دینامیک و سینماتیک ، زهکشهای شهری ، مدل هیدرولوژیکی