بررسی و مقایسه عملکرد پنج کلن سریع الرشد صنوبر در دوره بهره برداری چهارساله در چمنستان مازندران

پنج کلن صنوبر که در دوره های بهره برداری کوتاه مدت در منطقه جمستان استان مازندران از تولید بیشتری برخوردار بوده اند به منظور بررسی تولید چوب در واحد سطح از طریق کاشت قلمه و هرس و قطع جست ها در شدت های مختلف تنک کردن مورد بررسی قرار گرفتند. هدف از اجرای این تحقیق تعیین مناسبترین ارقام سریع الرشد صنوبر به منظور تولید چوب مورد مصرف در صنایع سلولزی به ویژه در کاغذ سازی بوده است. کلن های کاشته شده در این تحقیق عبارتند از: Populus euramericana triplo, Populus deltoides 72/51, Populus deltoides 69/55, Populus deltoides 77/51, Populus deltoides 73/51 ارقام فوق در مساحت 5000 متر مربع در قالب آماری اسپلیت پلات با سه تکرار و پنج تیمار اصلی (کلن ها) و سه تیمار فرعی (شدت های مختلف تنک کردن) در دوره زمانی چهارساله در ایستگاه تحقیقات چمستان کاشته شدند. در هر فصل رویش، قطر و ارتفاع جست ها اندازه گیری گردید و در پایان دوره چهارساله، تولید چوب در واحد سطح تعیین شد. با محاسبه میانگین مشخصه ها از قبیل قطر، ارتفاع، وزن چوب (ماده خشک) تولیدی، تجزیه واریانس با برنامه Spss انجام شد. نتایج نشان داد که کلن های P.d.96/55 و P.e.triplo بیشترین میانگین قطر و دو کلن P.d.69/55 و P.d77/51 بیشترین میانگین ارتفاع را دارا بوده اند. میانگین قطر در کلن Pld69/55 در تیمار سوم (بیش از سه جهت در هر پایه) بیشتر از تیمار دوم (سه جست در هر پایه) و کمترین مربوط به تیمار اول (یک جست در هر پایه) بوده است. میانگین قطر در این کلن در تیمار سوم 8/89 سانتیمتر و میانگین ارتفاع 10/65 متر بوده است. در کلن P.e.triplo (اور آمریکن) میانگین های قطر و ارتفاع با 8/56 سانتیمتر در تیمار اول و 8/60 متر در تیمار دوم حداکثر مقدار و تیمار سوم حداقل میانگین قطر و ارتفاع را دارا بوده است. این کلن با تولید 40/5 متر مکعب در سال و در هکتار از بالاترین رویش حجمی برخوردار بوده و بعد از آن رقم P.d.69/55 با 33/4 متر مکعب در سال و در هکتار قرار دارد. کمترین رویش حجمی مربوط به کلن P.d.77/51 با 23/1 متر مکعب در هکتار و در سال می باشد. اختلاف رویش قطری و حجمی بین ارقام (تیمارهای اصلی) معنی دار می باشد اما رویش ارتفاعی تفاوت معنی داری را نشان داده است. با اجرای طرح حاضر در منطقه چمستان می توان گفت از ارقام اورآمریکن کلن P.e.triplo مناسب در دوره های بهره برداری چهارساله بوده و با توجه به خاصیت جست دهی زیاد آن، تولید بیوماس در تیمار دوم (تعداد سه جست در هر پایه) بیشتر از سایر تیمارها می باشد. از کلن های دلتوئیدس رقم P.d.69/55 در تیمار سوم (بیش از سه جست در هر پایه) بیشترین تولید بیوماس را دارد.

کلیدواژه ها:

صنوبر ، بهره برداری کوتاه مدت ، حست ، تنک کردن ، تولید چوب ، چمستان