بررسی فاکتورهای بیماری زایی در قارچ Blumeria graminis f. sp. tritici عامل بیماری سفیدک سطحی گندم در مناطق مختلف کشور با کاشت خزانه تله

بیماری سفیدک پودری گندم توسط قارچ Blumeria graminis f.sp. tritici به وجود می آید که در مناطق خنک و مرطوب شیوع بیشتری دارد. این قارچ، به منظور حفظ توان بیماری زایی خود، همواره به موازات میزبان دستخوش تغییرات شده که منجر به بروز جمعیت های جدید می گردد. اساس این تغییرات در مجموعه فاکتورهای بیماری زایی قارچ بوده که لازم است، همواره و در جهت مدیریت بیماری بخصوص در بکارگیری ارقام مقاوم در مناطق مختلف، از آن آگاه بود. بدین منظور در پاییز سال های ۱۳۸۳، ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ در مناطق مساعد برای بروز بیماری در کشور شامل گرگان، ساری، مغان و ورامین، خزانه های تله (Trap Nursery) در شرایط طبیعی و با استفاده از ۱۷ لاین افتراقی گندم دریافتی از کشور آلمان و در ۳ تکرار احداث گردید. عکس العمل ارقام در دو نوبت تورم سنبله (Booting stage) و دو هفته بعد از آن با استفاده از مقیاس ۹-۰ یاداشت برداری گردید. بطور کلی نتایج سه ساله این بررسی نشان داد که جمعیت های این قارچ در روی ارقام افتراقی، توان بیماری زایی متفاوتی را در مناطق مختلف و در طول سه سال از خود نشان دادند که حکایت از تغییرات ژنتیکی در درون آن ها می باشد. تقریبا در هر سه سال ارقام MARIS HUNTSMAN (Pm۲+۶) و (Pm۲+۴b+۸)APOLLO  در هر سه منطقه مورد بررسی، مقاوم و ارقام RONSO(Pm۴b), REKTOR(Pm۵) وNK-۷۴۷(Pm۶)  از مقاومت نسبی خوبی برخوردار بودند. با توجه به نتایج فوق،  از این منابع مقاومت می توان در برنامه اصلاحی جهت تولید ارقام مقاوم به سفیدک سطحی گندم استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

فاکتورهای بیماری زایی ، سفیدک سطحی ، گندم ، خزانه تله