تاثیر یون نیترات استفاده شده تحت تاثیر کود های کشاورزی در آلودگی آبهای زیرزمینی در منطقه شهریار

نیترات به عنوان عمده ترین شکل نیتروژن به دلیل داشتن بار منفی ، باعث آلودگی آبهای زیرزمینی می شود . آبهای زیرزمینی به دلیل کیفیت خوب و تقریباً ثابت و بهره برداری آسان ، مهمترین منبع آب ، بخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک می باشند . وجود مقادیر بیش از حد نیترات در آب مصرفی برای انسان دام و گیاه خطر ناک است . هدف از انجام این تحقیق بررسی آلودگی نیترات و توزیع تغییرات آن در آب های زیر زمینی مناطق کشاورزی ، صنعتی و شهری منطقه شهریار می باشد . منطقه شهریاردر ناحیه خشک و نیمه خشک ایران قرار دارد و در مواجهه با خشکسالی درچند سال اخیر ، استفاده از آب های زیر زمینی در آن اهمیت روز افزونی یافته است . به منظور انجام این تحقیق منطقه مورد مطالعه به سه بخش کوچکتر شهریار ، قدس و ملارد تقسیم شد و از نظر کاربری اراضی هم به سه ناحیه کشاورزی ، صنتی و شهری تفکیک شد . در مجموع تعداد 30 حلقه چاه برای نمونه برداری انتخاب شدند . نمونه براداری از آب این چاه ها در پنج مرحله (اردیبهشت ماه تا شهریور 1387 ) و با فواصل زمانی یک ماه انجام و مقدار نیترات ، نیتیریت ، پ-هاش ، هدایت الکتریکی و کل جامدات محلول موجود در نمونه ها اندازه گیری شد . در حدود 60 درصد از چاه ها دارای غلضت نیترات بیش از حد استاندارد( 45 میلی گرم در لیتر)بودند و میانگین غلظت نیترات در 66 میلی گرم در لیتر متغیر بود . میانگین غلضت نیترات درآب های زیر زمینی / 2 تا 2 / مدت مطالعه درآب چاه های مختلف از 9 85 درصد از چاه های این / 50 و 7 ،53/ 54 میلی گرم در لیتر بود و 3 / 35 و 1 /7، 29/ بخش های شهریار ، قدس و ملارد به ترتیب 8 بخش ها به ترتیب دارای غلضت بیش ازحد استاندارد بودند . البته فراوانی غلضت نیترات در بخش های مختلف متفاوت است . 68 میلی گرم در لیتر بوده / بیشتر آلودگی نیترات در آب های زیر زمینی مربوط به اراضی کشاورزی غرب بخش ملارد به میزان 2 است . بیشترین آلودگی نیترات در آب های زیرزمینی در اکثر نواحی مربوط به مناطق کشاورزی بوده و مناطق شهری و صنعتی در رتبه های بعدی قرار داشتند . فعالیت های کشاورزی مهمترین عامل آلودگی نیترات درآب های زیرزمینی بوده و توزیع آلودگی رابطه بسیار نزدیکی با این فعالیت ها دارد و غلضت نیترات در آب های زیرزمینی اکثر مناطق مورد مطالعه روند افزایشی نسبت به زمان داشته و بیشترین غلضت نیترات مربوط به تیر ماه 1387 بوده است . غلضت نیترات با هیچ یک از پارامترهای شمیایی اندازه گیری شده در نمونه های آب زیرزمینی همبستگی بالایی نداشت.

کلیدواژه ها:

آلودگی آبهای زیرزمینی ، کودهای نیتروژن ، کشاورزی ، پارامترهای شمیایی