اثر تنش شوری بر برخی صفات بیوشیمیایی و مرفولوژیکی سه ژنوتیپ گندم نان

شوری در حال تبدیل شدن به یک مشکل جدی در نقاط مختلف جهان است. شوره زارها سه برابر بزرگ تر از زمین مورداستفاده برای کشاورزی می باشد. ازاین رو به منظور بررسی اثر شوری بر برخی شاخص­های مورفولوژیک و بیوشیمیایی در ژنوتیپ­های گندم آزمایشی در شرایط کشت هیدروپونیک در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو سطح شوری (شاهد و هدایت الکتریکی ۶ دسی زیمنس بر متر) و سه ژنوتیپ [دو لاین موتانت T-۶۷-۶۰)، (T-۶۵-۷-۱ و رقم طبسی] بودند. ابتدا بذور لاین­های موتانت T-۶۵-۷-۱ وT-۶۷-۶۰ و طبسی برای داشتن گیاهچه ­های عاری از هرگونه آلودگی ضدعفونی گردید. سپس بذور روی کاغذ صافی مرطوب درون پتری­دیش در شرایط تاریک انکوباتور به مدت ۳ روز در دما ۱±۲۴ سانتی­گراد کشت شدند. پس ازآن انتقال گیاهچه ­ها در محیط مایع یوشیدا به روش هیدروپونیک در شرایط تیمار شوری و شاهد قرار گرفتند. صفات مورد ارزیابی شامل وزن­تر و خشک ساقه و ریشه و طول ساقه و ریشه به عنوان صفات مورفولوژیک و میزان اسید آسکوربیک، آنزیم لیپوکسی­ژناز (LOX)، کلروفیل و شاخص اکسیداسیون سلولی (TBARM) به عنوان خصوصیات بیوشیمیایی اندازه­گیری شدند. نتایج نشان داد که تنش شوری بر رشد گیاه تاثیر منفی دارد. با اعمال شوری میزان LOX، TBARM، اسید آسکوربیک و کلروفیل در ژنوتیپ­های موردمطالعه اختلاف معنی­داری نشان داد. بیشترین میزان تغییرات LOX و TBARM مربوط به رقم طبسی و کمترین مقدار مربوط به لاین T-۶۷-۶۰ بود. با توجه به همبستگی منفی بین میزان TBARM، LOX و کلروفیل با تحمل به شوری، چنین به نظر می­رسد که لاین موتانت T-۶۷-۶۰تحمل بیشتری در مقایسه با ژنوتیپ­های دیگر داشت.

کلیدواژه ها:

پرتو گاما ، لاین های موتانت ، گندم طبسی ، هیدروپونیک