اثرسنجی قراردادهای انتقال دانش فنی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی از ابعاد اقتصادی و اجتماعی

هر بخش اقتصادی اعم از دولتی یا خصوصی برای بهبود عملکرد و ارزیابی میزان تحقق اهداف مورد نظر خود، نیازمند اثرسنجی فعالیت های خویش است. لذا تحقیق حاضر اثرسنجی قراردادهای انتقال دانش فنی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی را مورد بررسی قرار داد. بدین منظور، تحلیل توصیفی داده ها و تحلیل استنباطی شامل آزمون t نمونه های مستقل، آزمون من- ویتنی، آزمون رتبهای فریدمن، روش طبقه بندی نگرش IDSM و ضریب همبستگی اسپیرمن به کار برده شد. جامعه آماری این تحقیق شامل کل قراردادهای انتقال دانش فنی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در فاصله سال های 1384 تا 1394 بود. داده های اولیه مورد نیاز این تحقیق از طریق تکمیل پرسشنامه از دو گروه شامل کل تولیدکنندگان (محققین) و خریداران دانش فنی پاسخگو به روش سرشماری جمع آوری شد. نتایج تحقیق نشان داد که 47.1 درصد ازکل قراردادهای مورد مطالعه منجر به تولید محصول فناورانه شده که 75 درصد آنها در فاصله سال های 1393 تا 1395 تولید شده اند. از دیدگاه خریداران، مجموع فرصت شغلی، ارزش افزوده، ارزش صرفه جویی در نهاده های تولید و صرفه جویی ارزی حاصل از تولید محصول فناورانه به ترتیب برابر 3412 نفر در سال، 3083 میلیون تومان در سال، 1431 میلیون تومان در سال و 24050 هزار دلار در سال برآورد شد. از سوی دیگر، 56.7 درصد از خریداران دانش فنی سازمان، نگرش نسبتا مثبت و مثبت نسبت به دانش فنی واگذار شده سازمان داشتند. نتایج این تحقیق همچنین نشانگر آن بود که به ترتیب، 69 و 57.1 درصد از محققین و خریداران دانش فنی، میزان اثربخشی دفتر امور فناوری سازمان در انتقال دانش فنی سازمان را در سطوح متوسط تا خیلی زیاد ارزیابی کردند. ضمن این که، میزان اثربخشی این دفتر در انتقال دانش فنی در دوره مورد مطالعه، به لحاظ آماری به طور معنی داری افزایش یافته است. از دیدگاه خریداران دانش فنی سازمان به ترتیب، سه عامل معافیت مالیاتی برای تولید انبوه محصولات فناورانه، قوانین دولتی در حمایت از تولیدات داخلی و نرخ سود بانکی از مهمترین عوامل موثر بر موفقیت قراردادهای انتقال دانش فنی سازمان می باشند. یافته های این پژوهش همچنین بیانگر آن بود که وجود ضمانتنامه های گوناگون به منظور دریافت تسهیلات بانکی، نرخ بالای بازپرداخت تسهیلات بانکی و عدم اطمینان از بازگشت سرمایه به ترتیب به عنوان سه عامل اساسی موثر بر عدم موفقیت قراردادهای انتقال دانش فنی سازمان از دیدگاه خریداران به شمار می آیند.واژه های کلیدی: اثرسنجی، محصول فناورانه، دانش فنی.