بررسی و تحلیل تئوری های مدیریت (Management theories) در مدیریت منابع مادی و انسانی سازمان ها

اگرچه تئوری های سازمان و مدیریت ریشه در تاریخ بشریت دارند اما با مطالعات مکتب کلاسیک مانند فایول، تیلور و وبر شکل گرفته اند. بعد از آن به حدی تئوری های متعددی مطرح گردید که هارولد کونتز از استعاره جنگل تئوری های مدیریت برای توصیف آن استفاده کرده است.

تئوری بر مجموعه ای از پیش فرض ها استوار است که بنای تعدادی از ادعاهای مرتبط و منطقی را شکل می دهد. برخی تئوری ها عینی گرا و برخی ذهنی گرا هستند. به علت تفاوت این دو نوع نگاه شناخت شناسانی، شناسایی پیش فرض های یک تئوری بسیار حائز اهمیت است. در تئوری سازمان زمانی که مجموعه ای از پیش فرض های بنیادی شناسایی شوند تئوری به عنوان یک نگاه یا پارادایم بارز شناخته می شود. یک مدل مفهومی به طور روشن تئوری ها را به عنوان مجموعه ای از مفاهیم و روابط بین آنها نشان می دهد و همواره توسط نظریه پردازان سازمان جهت ملموس تر کردن درک نظری استفاده می شود.

طبقه بندی تئوری های مدیریت

در نگرش تاریخی به موضوع سازمان و مدیریت دسته بندی های مختلفی پیرامون مکاتب مختلف و نظریه های هر مکتب ارائه شده است. برخی از این طبقه بندی های انجم گرفته در زیر به صورت خلاصه ارائه شده است:

طبقه بندی هارولد کونتز

مکتب فرایندی (وظیفه ای)، مکتب تجربی، مکتب رفتار انسانی، مکتب نظام اجتماعی، نظریه تصمیم گیری، مکتب کمی و مقداری

کنتز بعدها این تقسیم بندی ۶ طبقه ای را به ۱۱ طبقه تقسیم نمود که چندان مورد اقبال نگرفت.

طبقه بندی ویلیام اسکات

مکتب کلاسیک، مکتب نئوکلاسیک، مکتب سیستمی

طبقه بندی سه گانه ویلیام اسکات در بیشتر کتاب های مدیریت استفاده می شود. هرچند این طبقه بندی به نوعی ناتمام است.