توزیع حوادث ترافیکی عابران پیاده در ایران

مقدمه: در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه جهان عابران پیاده نسبت قابل توجهی از مرگ های ناشی از حوادث ترافیکی را به خود اختصاص می دهند. با توجه به اهمیت این موضوع مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل محیطی موثر در فراوانی حوادث رانندگی منجر به جراحت و مرگ مرتبط با عابران پیاده در 31 استان ایران انجام شد.روش کار: در این مطالعه جامعه آماری شامل حوادث ترافیکی جرحی و فوتی مرتبط با عابران پیاده در طی سال 1394 بود که کلیه آنها مورد مطالعه قرار گرفتند. داده های لازم برای انجام مطالعه از پایگاه داده های پلیس راهنمائی و رانندگی، مرکز آمار، وزارت راه و شهرسازی و سازمان هواشناسی ایران استخراج شد. به منظور تحلیل نقش عوامل منطقه ای ومحیطی در فراوانی حوادث ترافیکی مرتبط با عابرین پیاده در واحدهای جغرافیائی از تجزیه و تحلیل نقاط داغ براساس آماره Getis-Ord G مدل های geographically weighted regression استفاده شد. برازندگی مدل ها goodness-of-fit با استفاده از آماره های BIC ، AIC و Deviance ارزیابی شد. یافته ها: در این مطالعه 49409 حادثه مورد مطالعه قرار گرفت 48382 و 98% مورد آنها جرحی و 1027 و2% مورد آنها فوتی بود. توزیع فراوانی حوادث جرحی و فوتی در 31 استان ایران با هم متفاوت است. میزان بروز حوادث فوتی دارای الگوی مشخصی نمی باشد. اما میزان بروز حوادث جرحی در استان های مرکزی و شمال شرق کشور بیشتر بوده و در استان های جنوبی و جنوب شرق کشور کمتر بوده است. مدل های نهائی نشان دادند که ارتباط متغیرهای مختلف شامل ویژگی های جمعیتی، شبکه راه ها، فاصله از پایتخت، حجم ترافیک و میزان بارندگی با متغیرهای وابسته (تعداد حوادث در واحدهای جغرافیائی) از نظر آماری معنی دار می باشند.نتیجه گیری: توزیع فراوانی حوادث ترافیکی منجر به جرح و مرگ مرتبط با عابران پیاده در 31 استان ایران متفاوت است. متغیرهای مختلف جمعیتی و محیطی در تعیین الگوی توزیع این نوع حوادث نقش دارند. از طریق برنامه ریزی های منطقه ای، مدیریت صحیح ترافیک و کنترل عوامل خطر محیطی می توان ایمنی عبور و مرور عابران پیاده را در ایران ارتقاءداد.

کلیدواژه ها:

حوادث ترافیکی ، عابران ، سیستم اطلاعات جغرافیائی ، مدل های آماری ، عوامل محیطی