مروری بر عملکرد گیاه دارویی استویا با کاربرد کود بیولوژیک و آب شور

بیان مساله: گیاهان دارویی جزو منابع طبیعی هر کشور میباشد و از سرمایه هایی است که میتواند براییشبردپ اهداف ملی، منطقهای و جهانی برای تحقق سلامت، خودکفایی دارویی، ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی یک کشور مهم و ضروری به حساب آید. در سالهای اخیر استفاده از برگ گیاه دارویی استویا که به عنوان یک شیرین کننده طبیعی بدون کالری است مورد توجه قرار گرفته است و بایستی انجام پژوهش های بهزراعی در جهت ایجاد روشهایی موثر و کارا برای کشت این گیاه در شرایط خاکی مختلف انجام شود. استفاده از کودهای بیولوژیک به منظور تامین عناصر غذایی مورد نیاز گیاه با هدف حذف یا کاهش قابل ملاحظه مصرف نهاده های شیمیایی یکی از ارکان سیستم کشاورزی پایدار است. از سوی دیگر یافتن راهکار برای مقابله با کمبود آب در مناطق خشک و نیمه خشک از جمله کشور ایران، همواره از اولویتهای مطالعاتی و پژوهشی است. در بعضی از مناطق خشک و نیمه خشک جهان اغلب آب زیرزمینی کم عمق که با مسائل شوری و ماندابی اراضی نیز همراه است، به چشم میخورد. بنابراین آب زیرزمینی کم عمق یک منبع رایگان جهت تامین آب کشاورزی است و ازآنجایی که در زمان رشد گیاه استویا در پارهای از مناطق جنوبی، غربی، شمال غرب و شمال ایران سطح سفره آب زیرزمینی بالا بوده، این آب میتواند به صورت بهینه برای این گیاه مورد استفاده قرار گیرد.هدف پژوهش: با توجه به اهمیت این گیاه، این مقاله با بررسی منابع علمی معتبر و سایتهای اینترنتی با هدف اثرات مطلوب کودهای زیستی و کاربرد آب زیرزمینی کمعمق و شور بر برخی ویژگیهای استویا و یافتن راهی برای هماهنگ سازی این گیاه با شرایط آب و هوایی ایران و افزایش کارآیی مصرف آب که از لحاظ اقتصادی بسیار کمک کننده است، گردآوری شده است.یافته ها و نتیجه گیری: تحقیقات نشان داده است که کودهای زیستی به طور قابل توجهی عناصر غذایی از جمله نیتروژن، فسفر و پتاسیم را برای گیاه فراهم کرده و مقاومت گیاه را نیز در شرایط تنش افزایش میدهند. از آنجایی که برگها بخش اقتصادی گیاه استویا میباشند، برای دستیابی به عملکردهای بالا و توجیه پذیر از نظر اقتصادی، کوددهی گیاه استویا ضروری است. احتمالا با فراهمی بیشتر عناصر غذایی پر نیاز و کم نیاز در خاک با کاربرد ورمی کمپوست به عنوان کود زیستی، افزایش رشد گیاه استویا مشهود است. در تحقیقی بیان گردید تلقیح گیاه استویا با مایکوریزای fasciculatus Rhizophagus سبب بهبود بیوماس شاخه ها و افزایش غلظت گلیکوزیدهای این گیاه دارویی نسبت به گیاهان غیر مایکوریزایی شد. همچنین نتایج پژوهش محققین بیانگر این است که استفاده از آبهای زیرزمینی کم عمق با شوری کمتر از دو دسیزیمنس بر متر برای آبیاری گیاه استویا میتواند به صورت قابل توجهی نیاز آبی گیاه را برطرف نماید. ضمنا با استفاده گیاه از آب زیرزمینی کم عمق میتوان به مقدار زیادی در استفاده از آب سطحی صرفه جویی نموده و از این آب سطحی در آبیاری سطح بیشتری از اراضی استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

گیاه دارویی ، استویا ، کود زیستی ، آب شور