بررسی فقهی اخذ اجرت دادرسی و قضاوت از دیدگاه فقها

مساله ی اخذ اجرت بر واجبات از زمان های قدیم در میان فقها مطرح بوده و لذا فتاوای مختلفی را دراین زمینه ارایه نموده اند. عده ای قایل به حرمت مطلق اخذ اجرت در قبال واجبات شده اند، برخی دیگر به طور مطلق حکم به جواز داده اند و گروهی نیز قایل به تفصیل میان حکم توصلی و تعبدی و گروهی دیگر قایل به تفصیل بین کفایی و عینی شده اند. این تحقیق با توجه به اهمیت موضوع با روش توصیفی – تحلیلی به بررسی فقهی اخذ اجرت دادرسی و قضاوت از دیدگاه فقها می پردازد. حال سوال اصلی تحقیق این است که با توجه به اینکه قضاوت از نظر فقهی از احکام تکلیفی می باشد و اخذ اجرت برای دادرسی در مورد قضاوت ممنوع شده است آیا قاضی می تواند اجرت دادرسی دریافت کند و فرضیه تحقیق این است که با توجه هزینه های حل و فصل دعاوی مردم توسط دادگاه ها و طرح دعاوی واهی و افزایش فرایند ورودی پرونده ها؛ بعضی از مراجع اخذ هزینه های دادرسی را واجب عینی می دانند. در صورتیکه واجبات عینی قابل تملیک به غیر نیستند و حال آنکه یافته های پژوهش حاکی از آن است که فقها گرفتن هر نوع وجهی برای قاضی و قضاوت را مشروع نمی دانند.

کلیدواژه ها:

اجرت ، دادرسی ، قضاوت ، ارتزاق ، فقه