آسیب شناسی موانع ارتقاء شغلی زنان در مشاغل صنعتی (مطالعه موردی: کارکنان زن پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس بندرعباس)

در دهه اخیر، زنان ایرانی، با ورود به مشاغل اداری و صنعتی در سازمان های دولتی و خصوصی، نقش بزرگی را در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی ایفا کرده اند. اما این افزایش حضور در مشاغل با تغییر مثبت در مناسبات سازمانی و جایگاهی برای زنان همراه نبوده است و هنوز به این پدیده به نوعی بی اعتمادی، ابهام و دیدگاه جنسیتی نگریسته می شود و این از موانع عمده پیشرفت شغلی است. هدف اصلی این پژوهش واکاوی موانع پیشرفت شغلی زنان در مشاغل صنعتی در پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس بندرعباس است. روش پژوهش، کیفی از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 17 کارمند زن می باشد. مصاحبه شوندگان به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. در گام اول تحلیل داده ها با روش کیفی تحلیل تم و به کارگیری نرم افزار کیفی مکس کیودا به صورت زیگزاگی انجام گرفت، بدین ترتیب که به منظور بهبود نتایج کیفی پس از هر مصاحبه، متن مورد تحلیل قرار گرفت و سپس مصاحبه بعدی صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که موانع پیشرفت زنان در صنعت نفت در چهار بعد اصلی، موانع شخصی، موانع سازمانی، موانع اجتماعی و موانع سیاسی قابل تقسیم هستند. همچنین در گام دوم پژوهش، پس از استخراج ابعاد و نام گذاری آنها، با استفاده از ادبیات پژوهش و همسانی درونی بدین مفاهیم، سوال هایی برای سنجش هریک از ابعاد طراحی شد. از طریق تحلیل عاملی اکتشافی سوالات پرسنامه، مقدار (KMO) 0/839 محاسبه گردید. همچنین ضریب معناداری برابر صفر ( کوچکتر از 0/05) به دست آمد که نشان از تایید ابعاد چهارچوب است. همچنین برای تعیین صحت مدل اندازه گیری، روش تحلیل عاملی تاییدی بکار گرفته شد، که تحلیل عاملی تاییدی ارتباط و همبستگی بین موانع پیشرفت زنان در صنعت نفت و چهار بعد مذکور و همچنین همبستگی بین چهار بعد و سالهای مربوط به هر بعد را تایید کرد.

کلیدواژه ها:

موانع ارتقاء شغلی ، زنان ، مشاغل صنعتی ، مطالعه کیفی ، تحلیل تم