تاثیر برخی از پارامترهای محیطی بر روی ذخایر ماهی کفال طلایی طی سال های 1370 الی 1395

کفال ماهیان بومی دریای خزر نبوده و طی سال های 1930 تا 1934 میلادی سه گونه کفال طلایی Chelon aurata، کفال پوزه باریک C.saliens و کفال مخطط Mugil cephaius از دریای سیاه به دریای خزر پیوند زده شد که پیوند دو گونه کفال طلایی و کفال پوزه باریک موفقیت آمیز بود. تخم ریزی این ماهی در فصل پاییز عمدتا آبان ماه صورت گرفته و بعد از ماهی سفید بیشترین میزان صید ماهیان استخوانی ایران در دریای خزر را به خود اختصاص می دهد. گزارشات معتددی تاثیر عوامل محیطی ناشی از تغییر اقلیم بر روی اکوسیستم های آبی را متذکر شده اند. این تغییرات بر روی اکوسیستم دریای خزر نیز تاثیر داشته است.در سال های اخیر میزان ذخایر کفال ماهیان برآورد شده است ولی تاثیر عوامل محیطی بر روی تغییرات ذخایر این ماهی بررسی نشده است. هدف از این مطالعه علاوه بر بررسی تغییرات ذخایر کفال طلایی، تعیین تاثیر عوامل محیطی از جمله درجه حرارت سطح آب دریای خزر و حجم آب ورودی روخانه ولگا بر روی ذخایر ماهیان در سنین مختلف طی سال های 1370 الی 1395 است. در این مطالعه برای ذخایر کفال طلایی از روش آنالیز کوهورت (Biomass-based cohort analysis) استفاده شد. جهت تعیین رابطه بین پارامترهای محیطی از روش ر گرسیو چند متغیره گام به گام استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد. براساس محاسبات انجام شده میزان ذخایر ماهی کفال طلایی از حدود 11 هزار تن در سال 71 -1370 به حدود 21 هزار تن در سال 81 -1380 افزایش ولی از سال مذکور به بعد روند کاهشی داشت و در سال 96 -1395 به حداقل میزان خود در دوره مذکور رسید (حدود 8 هزار تن). در دوره مذکور میانگین درجه حرارت سطح آب روند افزایشی داشته و از کمتر از 15 درجه سانتی گراد به بیش از 16 درجه سانتی گراد رسید. سطح آب دریای خزر بین 71/26- الی 72/25- متر و حجم آب ورودی رودخانه ولگا نیز بین 2/176 الی 9/333 میلیون مترمکعب در نوسان بود و رابطه قوی و معنی داری بین ذخایر ماهیان دو ساله و پارامترهای مذکور وجود دارد.

کلیدواژه ها:

ذخیره ، کفال طلایی ، پارامترهای محیطی ، دریای خزر