برنامه ریزی غیر متمرکز، کلید تحرک در آموزش و پرورش ایران

آموزش و پرورش اولین و گسترده ترین نهاد رسمی جامعه است که در ارتباط با موضوع تعلیم و تربیت قرار می گیرد و عموم افراد جامعه با آن درگیر می باشند. به دلیل هدفهای تعریف شده برای این نهاد که همان آموزش مهارت های پایه زندگی و مبانی عمومی علوم می باشد، انتظار می رود که فرایند برنامه ریزی درسی در این جهت سازماندهی شده باشد. در این مقاله سعی شده است با استفاده از منابع و اسناد کتابخانه ای و مشاهدات میدانی و تجزیه و تحلیل آنها ساختار موجود را بررسی شده و علل ناکار آمدی آن را در دستیابی به اهداف فوق بررسی گردیده و پیشنهاد هایی جهت اصلاح آن ارایه شود. در یک جمع بندی کلی می توان عنوان کرد که اصولا دیدگاه حاکم بر آموزش و پرورش ایران دیدگاهی مصرفی می باشد که در آن دانش آموزان و معلمان به عنوان عناصر اصلی فرایند آموزش، مصرف کننده اجباری بسته های آموزشی لاک و مهر شده ای تحت عنوان برنامه های درسی قلمداد می شوند. بنابراین، از یک سو در اسارت قید و بند های ایجاد شده توسط مولفان کتب درسی قرار داشته و از سوی دیگر توسط سیستم اداری محصول محوری که فرایند والای آموزش را در خدمت آزمون ها و امتحانات نسنجیده وحافظه محور از همین بسته های منجمد قرار داده، محدود شده اند. در راه بستر سازی اصلاح وضع موجود، لازم است که دیدگاه حاکم بر برنامه ریزی درسی از مصرف گرایی و از خود بیگانگی به تولید و خود باوری سیر کند و نقش دانش آموزان و معلمان پر رنگ تر شده و آزادی عمل بیشتری پیدا کنند تا بتوانند با استفاده از حق انتخاب خود در گزینش محتوا و روش تدریس و به خصوص شیوه ارزشیابی موثر و مناسب، بستر ساز حرکتی نو باشند.

کلیدواژه ها:

برنامه درسی ، فرادیدگاه پژوهش– تصمیم گیری ، روش های تدریس فعال