بررسی اثربخشی قصه درمانی با رویکرد شناختی -رفتاری بر ابعاد کیفیت دوستی در کاهش علایم (نقص توجه، بیش فعالی و تکانشگری) کودکان مبتلا به بی توجهی و بیش فعالیADHD

هدف: هدف پژوهش حاضر اثربخشی قصه درمانی با رویکرد شناختی-رفتاری بر ابعاد کیفیت دوستی در کاهش علایم (نقص توجه، بیش فعالی و تکانشگری) کودکان مبتلا به بی توجهی و بیش فعالی بوده است. روش: طرح پژوهشی از نوع نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل است که شامل پیش آزمون و پس آزمون می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی دانشآموزان دارای اختلال بی توجهی و بیش فعالی هفت تا یازده سال که در مدارس ابتدایی شهر شیراز در سال 94-95 مشغول به تحصیل اند، میباشد. از بین مراجعین که به مرکز مشاوره ناحیه یک وابسته به آموزش و پرورش کردهاند و تشخیص اختلال بی توجهی و بیش فعالی دریافت کردهاند و تحت دارو درمانی با ریتالین قرار دارند. تعداد 24 نفر از این افراد با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب شده اند و با گمارش تصادفی در یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه 12 نفر) و گروه آزمایشی به طور تصادفی به 4 گروه 3 نفره تقسیم شدهاند، قرار گرفته اند. گروه آزمایش، در 14 جلسه یک ساعته تحت درمان قصه درمانی (محقق ساخته) قرار گرفتهاند و اعضاء گروه کنترل هیچ گونه مداخله روانشناختی دریافت نکرده اند. ابزار: ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسش نامه های نشانه شناسی نقص توجه و بیش فعالی سوانسون و همکاران، 2004 و پرسشنامه کیفیت دوستی بوده است. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد متغیرها) و استنباطی (تحلیل کو واریانس) استفاده شده است. نتایج: نتایج نشان داده که قصه درمانی با محتوای بهبود ابعاد کیفیت دوستی بر کاهش علایم (بیش فعالی و تکانشگری) بی توجهی و بیش فعالی و بهبود شدت علایم در کودکان با اختلال بی توجهی و بیش فعالی در کودکان مبتلا به ADHD تاثیر معناداری داشته است و بر کاهش علایم (بی توجهی) تاثیر معناداری نداشته است. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود جهت انجام اقدامات درمانی ضمن دارو درمانی، مداخلات شناختی-رفتاری از جمله درمان مذکور در دستور کار مدارس و معلمان،کارگزاران امر تعلیم و تربیت و درمانگران کودک قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

قصه درمانی ، رویکرد شناختی ، اختلال بیش فعالی ، بی توجه ، کاهش علایم