کاربرد سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS در مدیریت بهینه عملکرد مصرف آب (مطالعه موردی حوزه آبخیز بادآور نورآباد لرستان)

بررسی اقلیم بارش در هر منطقه از دیدگاههای مختلف نظیر تولیدات کشاورزی، زهکشی اراضی زراعی و شهری،فرسایش، سیل، خشکسالی ، مطالعات منابع آب، عمران و شهر سازی اهمیت دارد . مدیریت و برنامه ریزی کشاورزی برای کسب حداکثر استفاده اقتصادی در رژیم های متفاوت اقلیمی، بدون شک نیاز به در نظر گرفتن عوامل اقلیمی ازقبیل میزان بارش، تشعشع، تغییرات درجه حرارت، تبخیر و تعرق و غیره دارد .طبقه بندی کاربری اراضی گام موثری درجهت نیل به این هدف می باشد. تفاوتها ی اقلیمی تاثیر به سزایی در بازده مصرف آب در تولید عملکرد محصول دارد. حداکثر عملکرد پتانسیل برای شرایط اقلیمی متفاوت قابل محاسبه می باشد. روشهای متنوعی وجود دارد که بوسیله آن می توان مقدار بالقوه عملکرد و محصول را برای مناطق مختلف و در نتیجه مناسب ترین مناطق را برای گیاهی خاص مشخص نمود. یکی از بهترین روشها، روش ناحیه بندی بر اساس بوم شناسی زراعی است. در این پژوهش پس از تعیین ایستگاههای هواشناسی منتخب در حوضه، ابتدا لایه های مربوط به درجه حرارت و تشعشع در محیط Arc view از نرم افزارهای سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS ساخته شد و کلیه پارامترهای مورد نیاز در روش فوق، از جداول و آمار ارائه شده از طرف فائو جمع آوری و گسترش مکانی حداکثر عملکرد بالقوه محصولات گزینشی حوضه تعیین گردید. در ادامه سایر لایه های مورد نیاز جهت محاسبه تبخیر و تعرق در فرمول پنمن تهیه گردید و با در نظر گرفتن راندمان آبیاری بر اساس روش آبیاری و نوع منبع تامین آب در کل حوضه، میزان کارایی و مدیریت بهینه عملکرد مصرف آب برای تک تک گیاهان در الگوی کشت مشخص و حوضه از نظر کارایی مصرف آب پهنه بندی گردیده است.

کلیدواژه ها:

حوزه آبخیز بادآور ، GIS -Arc view ، حداکثر عملکرد ، عملکرد مصرف آب