مطالعه باکتری های مولد هسته یخ، گامی در جهت توسعه کشاورزی پایدار در حوزه مدیریت سرمازدگی درختان پسته استان کرمان

سرمازدگی یکی از مهمترین فاکتورهای تهدید کننده پسته در ایران است و باکتریهای مولد هسته یخ یکی از عوامل تشدید کننده سرمازدگی در درختان محسوب می شوند. بهدلیل اهمیت ویژه اقتصادی پسته در کشاورزی و خسارت چشمگیری که هرساله به این محصول از سرمای دیررس بهاره وارد میشود، در این تحقیق مطالعه بر روی باکتریهای هسته یخ که نقش عمدهای در خسارت سرمازدگی گیاهان حساس به سرما دارند انجام شد. در ماه های اسفند، فروردین و اردیبهشت سالهای زراعی 93-94 و94-95، جمعا تعداد 250 نمونه از بخشهای هوایی گیاه، از 80 منطقه مختلف پسته کاری سطح استان کرمان جمع آوری شد. ابتدا باکتریهای اپیفیت (سطح گیاه) جداسازی 1200) جدایه) و نگهداری شد. با انجام آزمون هسته یخ به روش درون لوله، تعداد 64 جدایه هسته یخ گزینش اولیه شدند. با انجام آزمون های کلیدی بیوشیمیایی این 64 جدایه گروهبندی اولیه شدند. جدایه هایی که بیشترین فرکانس هسته یخ را داشتند، شناسایی مولکولی و با بررسی فرکانس هسته یخ با هم مقایسه شدند. بر اساس تعیین توالی بخشی از ناحیه ژنهای 16SRDNA، rpoD و recA جدایه های Pseudomonas moraviensis, Pseudomonas putida, Pseudomonas fragi, Pseudomonas Pantoea agglomerans, viridiflava, وEntrobacter cloacae بهعنوان باکتریهای مولد هسته یخ پسته شناسایی شدند. فعالیت هسته یخ درباکتریهایPseudomonas fragi, P. moraviensis و Entrobacter cloacae ، برای نخستین بار گزارش شد که بیشترین فرکانس هسته یخ مربوط بهP. fragi و کمترین مربوط به Entrobacter cloacae بود. همچنین توان ایجاد سرمازدگی این جدایه ها روی گیاهچه های گندم به اثبات رسید. جدایه های فعال هسته یخ مربوط به مناطقی بود که میانگین سالانه % 60 خسارت سرمازدگی دارند. لذا با وجود ارتباط نزدیک بین حضور باکتریهای هسته یخ و میزان خسارت سرمازدگی پسته در این استان، انجام مطالعات تکمیلی در خصوص مدیریت این مهم ضروری بهنظر میرسد.