ضرورت و چالش های ایجاد پلیس ویژه اطفال با توجه به لایحه تشکیل پلیس اطفال در نظام کیفری ایران

با توجه به اینکه کودکان و نوجوانان آینده سازان این مرز و بوم هستند لذا باید توجه داشت که به دلیل موقعیت سنی حساسی که دارند ممکن است گاهی در معرض بزه دیدیگ یا بزهکاری قرار بگیرند. از انجایی که پلیس قضایی نقش مهمی از لحظه ارتکاب جرم تا اجرای حکم بر عهده دارد و در تمامی مراحل نقش به سزایی ایفا می کنند، لذا با توجه به اینکه بزه دیدگی طفل آثار روحی و روانی زیادی بر طفل بر جای میگذارد و از انجایی که طفل بزهکار نیز ممکن است در آینده تبدیل به جانی شود لذا باید برای این بزه دیدگان و بزهکاران آینده چاره ای اندیشید و در مراحل و فرایند دادرسی آنان از مشاور درمانی و روانشناسان کارآموز و خبره در امر دادرسی کمک گرفت. یکی از موضوعات اصلی و بحران های جوامع گوناگون،پدیده بزهکاری و بزه دیدگی کودکان و نوجوانان است. این موضوع از چنان اهمیتی برخوردار است که در مجامع بین المللی مورد توجه قرار گرفته و در نهایت منجر به صدور اسناد بین المللی ارشادی و یا الزامی گردیده است. در این راستا یکی از سازمان های مهم که نقش انکارناپذیری در اتخاذ یک سیاست جنایی معقول، منسجم و کارامد بر عهده دارد، سازمان پلیس و یا ضابطان دادگستری است. اینجاست که لزوم تشکیل پلیس ویژه اطفال اهمیت دو چندانی ایفا می کند. کودکان ممکن است در طول مراحل رشد و تکاملشان دچار ارتکاب بزه شوند که به خاطر وضعیت جسمی و شرایط آن ها در دورانی از زندگیشان مجازات نمی شوند. در مواردی که کودکان بزهکار یا بزه دیده هستند ممکن است در موقعیت بازجویی های پلیسی و یا تحقیقات مقدماتی از سوی پلیس قرار بگیرند، که به دلیل حساسیت زیادی که این امر دارد باید با ملاحضات و ضوابط ویژه ای انجام پذیرد. همین مسیله باعث به وجود آمدن پلیس ویژه اطفال و دادگاه ویژه اطفال شده است. تخصص و آموزش پلیس ویژه اطفال در این امر از جمله ضرورت های این امر می باشد که باید در زمینه تحقیق و رسیدگی به جرایم و بزه دیدگی اطفال تجربه و آموزش کافی را دیده باشند تا بتوانند در این زمینه به خوبی عمل کنند. امروزه تشکیل پلیس ویژه اطفال از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است زیرا روز به روز به این امر مهم پی برده می شود زیرا بین دادرسی و تحقیقات پلیسی کودکان و بزرگسالان فرق زیادی وجود دارد. جایگاه چنین پلیسی در دادرسی اطفال و نوجوانان در کشور ما خالی بود تا اینکه لایحه تشکیل پلیس اطفال و نوجوانان به وجود آمد. در قانون فعلی کشور ما افراد زیر 18 سال طفل محسوب می شوند و لذا باید در پی ایجاد پلیسی اموزش دیده و خبره برای این گروه سنی در نظر گرفت تا با کمک ها و راهنمایی های آنان به کودکان مانع بزه دیدگی و بزهکاری آنان شوند. با این وصف در سالیان اخیر در نظام های عدالت کیفری کشورهای مختلف فرایند اختصاصی سازی نهادهای عدالت کیفری منجر به قلمروی نهادهای قضایی باقی نمانده است و سازمان پلیس نیز به عنوان یکی از دستیاران اصلی نظام عدالت کیفری را دچار تحولات اساسی کرده است، به گونه ای که امروزه به موازات دادرسی اختصاصی در حوزه قضاوت و دادسرا و دادگاه، شاهد شکل گیری نهادهای پلیس اختصاصی از قبیل پلیس ویژه اطفال و نوجوانان برای پیشگیری از بزهکاری هستیم. در این مقاله در پی تبیین ضرورت و چلش های ایجاد تشکیل پلیس اطفال در نظام کیفری ایران هستیم.

کلیدواژه ها:

کودک و نوجوان ، پلیس ویژه کودک و نوجوان ، فرایند دادرسی ، ضرورت ها و جالش ها ، لایحه تشکیل پلیس کودک