تحلیلی بر زیبایی شناسی نماهای خانه رسولیان یزد با تاکید بر عنصر ریتم

با توجه به اینکه ریتم از معیارهای زیباشناختی فرمی است و توجه به آن برای تقو ی ت زیبایی و حضور و حرکت در فضا الزامی می باشد، از آنجاییکه امروزه نماها به عنوان عنصر بنیادین تعریف کننده فضا در اکثر مواقع دچار اغتشاش و تنوع بیش از اندازه عناصر است، شناسایی ریتم به عنوان یکی از مولفه های زیبایی شناسی و نحوه بکارگیری آن در معماری گذشته می تواند راهی را برای بهبود شرایط فعلی باز کند. این پژوهش سعی دارد به بازشناساندن مفاهیم مربوط به ریتم در خانه رسولیان یزد بپردازد. خانه رسولیان واقع در محله گودال مصلی، یکی از 9 محله تشکیل دهنده بافت تاریخی شهر یزد می باشد که هماکنون به عنوان دانشکده هنر و معماری مورد استفاده قرار می گیرد. این پژوهش ابتدا به بیان مفهوم ریتم در معماری و سپس به بررسی موتیف ها و مولفه های آن می پردازد. سپس بر این اساس نماهای خانه رسولیان یزد به عنوان نمونه موردی، مورد مطالعه قرارگرفته و موتیف ها و مولفه های ریتم در آن شناسایی و تحلیل و انوع ریتم بکار رفته در آنها استخراج شده است. روش پژوهش استفاده شده توصیفی- تحلیلی بوده و از مدارک و اسناد کتابخانه ای و مشاهده میدانی برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز بهره گرفته شده است. از نتایج دست یافته میتوان به استفاده از عنصر طا ق نیمدایره و شکل مستطیل در اندازه های متنوع در قالب تکرار(ریتم) متناوب و یکنواخت در نماهای خانه اشاره کرد که در کنار سایر مولفه های زیبایی شناسی مانند وحدت، تناسبات، تعادل و توازن و ... به انسجام بصری نماها و کل فضا انجامیده است. در سطح اول معماران از ریتم های مشابه (یکنواخت و تکاملی) استفاده کردند اما گاها با تنوع ابعاد و اندازه عناصر تکرارشونده رو به رو هستیم. در سطوح بعد (جزییات) تنوع بیشتر شده تا از کسالت و یکنواختی جلوگیری گردد.

کلیدواژه ها:

خانه رسولیان یزد ، عناصر زیبایی شناسی ، ریتم ، مولفه های ریتم ، انواع ریتم