بررسی رابطه عنوان و متن در جریان های شعر معاصر

عنوان هر اثر عصاره متن را تشکیل می دهد و نقش مهمی در ارزش گذاری یک اثر دارد. عنوان علاوه بر سرشناسه بودن و با ساختار و بافتار متن نیز قرابت دارد و به اثر هویت و تشخص می بخشد. عنوان هر اثر نخستین درگاه ورود به متن و نشانه ای از شناخت متن است که خواننده با برخورد با آن می تواند به متن پی ببرد. عنوان و معیارهای انتخاب آن به صورت علمی در نقد ادبی معاصر مورد توجه قرار گرفت و در بسیاری از آثار در حوزه زبان و ادبیات فارسی که در عصر معاصر نگاشته شده است، تلاش زیادی صورت گرفته تا عنواندهی براساس معیارهای علمی صورت گیرد. با بررسی عناوین شعری می توان اندیشه و ذهنیت شاعر را تحلیل کرد. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و ابزار مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به متن اصلی آثار برگزیده در این تحقیق و مطالعه مقالات، کتاب ها و پایان نامه هایی که در این زمینه نوشته شده است، صورت می گیرد. داده های مورد استفاده در این پژوهش، مجموعه های شعر فریدون توللی از جریان رمانتیک، نیما یوشیج از جریان سمبلیسم، یدالله رویایی از جریان موج نو و شعر حجم و قیصر امین پور از جریان مقاومت و پایداری است. نتایج به دست آمده از تحقیق، حاکی از آن است که از طریق بررسی یک متن می توان به دلالت اصلی عنوان آن دست یافت. در انتخاب عناوین مجموعه ها، شاعران سعی کردند که متناسب با جریان شعری و فضای حاکم بر آثار ادبی اشعار خویش را عنوان گذاری کنند.