بررسی تطبیقی مبانی فقهی حقوق شهروندی در اسلام و غرب

در تمدن های سنتی امر قدسی در همه ی شیون حیات بشری متجلی است ولی امروزه متاسفانه همه ی امور را از دیدگاه ناقص علوم ناسوتی بشری می نگرندو جایگاه امر قدسی را در شیون حیات بشری لحاظ نمی کنند. از دید ما حقوق شهروندی ناظر به حقوق فطری انسان است و سلب ناپذیر، غیر قابل تخلف و ازلی و ابدی است. بین تعالیم اسلام و مفهوم حقوق شهروندی و نیز بین هر سنت الهی دیگر با حقوق شهروندی رابطه ی گسست ناپذیر برقرار است. تعارضاتی که گاه در سنت ها با موارد حقوق شهروندی دیده می شود از تعارضات آشتی پذیر و قابل حل است. حقوق شهروندی جدا از حقوق فطری طبیعی و منفک از آن نیست، بلکه روح حاکم بر سراسر سنت الهی است که در عرف تجلی پیدا کرده است. حوزه ی شمول حقوق شهروندی فرد یا جامعه یا ناحیه ی خاصی نیست و در سراسر گیتی گسترش دارد. نظارت بر حقوق شهروندی از موارد حسبه است و هر دستگاه قضایی باید برای این نظارت در مرحله اول از خود آغاز کند. در این مقاله سعی گردید مبانی فقهی حقوق شهروندی را از منظر غرب و سپس از منظر اسلام تشریح نماییم. مضامین حقوق شهروندی از منظر حضرت علی (ع) و سپس از منظر امام خمینی (ره) نیز تشریح گردیده است. همچنین فرمان 8 ماده ای امام خمینی (ره) در این باره بیان شده است.

کلیدواژه ها:

حقوق شهروندی ، حقوق فطری طبیعی ، حقوق شهروندی در نهج البلاغه ، فرمان 8 ماده ای امام خمینی (ره)