تعیین معیارها و ارایه مدل مکان یابی واحدهای صنعتی استخراج فلزات استراتژیک با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره (MCDA) و فرآیند تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

فلزات استراتژیک به آن دسته از فلزات اطلاق می شود که به دلیل کاربرد ویژه در صنایع نوین از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند . از همین رو مسئله بومی کردن فناوری های استخراج، فرآوری و استفاده از آن ها برای کشور بسیار حایز اهمیت میباشد. در این راستا مسئله مکانیابی جهت استقرار واحدهای صنعتی استخراج این فلزات جزو نخستین مراحل تحقیقاتی به شمار میرود.در این تحقیق، که با هدف تقویت مبانی تئوریک مکان یابی صنعتی به طور عام و مکان یابی واحدهای صنعتی استخراج فلزات استراتژیک به -طور خاص صورت گرفته است، ضمن مروری بر مفهوم فلزات استراتژیک، با توجه به اهمیت موضوع، معیارها و محدودیت های مکان یابی واحدهای صنعتی استخراج فلزات استراتژیک از جنبه های گوناگون مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت مدل منطقی و علمی مبتنی بر روش های ا رزیابی چند معیاره برای مکان یابی این قبیل صنایع ارایه گردیده است؛ تا بدین طریق ضمن حصول منافع استراتژیک و اقتصادی، مشکلات محیط زیستی و آلودگی زایی این صنایع و تاثیرات مخرب آن به حداقل ممکن برسد . بدین منظور در ابتدا مهمترین عوامل تاثیرگذار در انتخاب مکان به ینه از دیدگاه های کلان (ملی) و منطقه ای و محلی و نیز عوامل بهینه سازی محل انتخاب شده نیز تعیین و در نهایت نسبت به تعیین وزن عوامل تاثیرگذار اقدام شد . نتایج حاکی از آن است که در مکان یابی این صنایع، دسترسی به منابع مواد اولیه، از اولویت اساسی برخوردار بوده و سایر معیارهای منطقه ای و محلی در رده های بعدی اهمیت قرار می گیرند. در نهایت ، و با استفاده از نتایج بدست آمده، مدل بومی مکان یابی واحدهای صنعتی استخراج فلزات استراتژیک، که مبانی تئوریک آن قابل استفاده در مکانیابی کلیه ی واحدهای صنعتی است، تدوین گردید.

کلیدواژه ها:

صنایع استراتژیک ، مکان یابی ، آلودگی ، تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی ، ارزیابی چند معیاره