مفهوم شناسی حقوق شهروندی درنظام بین اللملی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

اگر حقوق را در مجموع، قواعد و مقررات لازم الاجرایی بدانیم که بر روابط افراد یک جامعه حاکم است با ملاحظه نوع رابطه می توانیم دو گونه حقوق خصوصی و عمومی را از یکدیگر تفکیک نماییم. هنگامی که از روابط اجتماعی سخن می گوییم و روابط افراد را با دولت و عناصر حکومت مورد توجه قرار می دهیم به مبحث حقوق عمومی پرداخته ایم. و هنگامی که از شهروند و حقوق او در اجتماع سخن می گوییم مراد ما مجموعه ای از حقوق خصوصی و عمومی است که بر روابط اجتماعی حاکم است. در این راستا حقوق شهروندی را بر محور حق و در مواردی آن را بر محور تکلیف دولتها تعریف می نمایند. البته ضرورت دارد حقوق شهروندی را تکلیف دولتها یا مسیولیت دولت در برابر اتباع آن دولت کشور بدانیم که توجه به حقوق شهروندی شهروندان در عصر حاضر حتی در نظام های حکومتی غیردمکراتیک نیز غیر قابل اجتناب است.